دانش حسابداری امروزه در بسیاری از ابعاد زندگی انسان کاربرد داشته و مورد استفاده قرار می گیرد. سازمان های دولتی و غیر دولتی مثل بانک ها و شرکت های تجاری به صورت پیوسته با اهداف گوناگون مثل ارسال اظهارنامه مالیاتی، تنظیم ترازنامه و … از خدمات حسابداری استفاده می کنند. در واقع حسابداران با انجام مجموعه ای از اقدامات فنی مثل جمع آوری داده ها و تحلیل آنها درآمد ها، هزینه ها و سایر آیتم های مالی یک سازمان را اندازه گیری کرده و این مولفه ها را با استانداردهای موجود تطبیق می دهند.
با توجه به نوع خدمتی که ارائه می دهند، حسابداران و موسسات حسابداری به گونه های مختلف تقسیم بندی می شوند. برخی از مهمترین انواع خدمات حسابداری عبارتند از: حسابداری دولتی، حسابداری مالیاتی و مالی، حسابداری مدیریت، حسابداری حقوقی یا قضایی، حسابداری بهای تمام شده یا حسابداری صنعتی و … میباشد در ادامه این مقاله برخی از رایج ترین و کاربردی ترین از این اصطلاحات حسابداری را تعریف خواهیم کرد:
اصطلاحات حسابداری عمومی
برخی از مهمترین اصطلاحات حسابداری که به صورت عمومی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از:
- حسابداری (accounting): دانشی عملی است که موضوع آن پیگیری سوابق مالی یک کسب و کار می باشد. این رشته اطلاعات مالی یک کسب و کار یا سازمان اقتصادی را برای اهداف مالیاتی، سرمایه گذاری، گزارش گیری و … تحلیل و ارزیابی می کند.
- حسابدار (accountant): فردی که علم حسابداری را در عمل اجرا می کند، حسابدار می گویند. در واقع حسابدار باید در ثبت گزارش ها و تراکنش های مالی مهارت داشته باشد. برخی از سازمان ها و موسسات برای استخدام حسابدار، داشتن مدرک تحصیلی یا گواهینامه خاصی را شرط می کنند.
- حسابرس (auditor): حسابرسان کارشناسان متخصص حسابرسی هستند که با بررسی صحت سوابق مالی و حساب ها، وضعیت مالی یک سازمان را ارزیابی می کنند.
- گزارش حسابداران (accountants report): یک سند و مدرک است که توسط حسابداران مستقل تنظیم می شود. این سند ممکن است در بردارنده گزارش های بررسی، صورت های مالی، گزارش های رویه های مورد توافق، گزارش های گواهی و گزارش های جمع آوری باشد.
- دوره حسابداری (accounting period): دوره حسابداری یک بازه زمانی خاص است که گزارش های حسابداری در آن بازه تهیه می شود. برای نمونه ممکن است دوره حسابداری در مورد ارائه خلاصه گزارش به ذینفعان شرکت، سه ماهه باشد.
- سرمایه (capital): یک دارایی با ارزش مالی که ممکن است وجه نقد، کالا و … باشد. منظور از سرمایه در گردش، سرمایه جاری شرکت است که از کسر دارایی جاری از بدهی جاری محاسبه می شود.
- ترازنامه (balance sheet): گزارشی مالی است که تمام دارایی، درآمد، هزینه ها، بدهکاری ها، مطالبات و حقوق سرمایه داران شرکت در آن قید می شود.
همچنین پیشنهاد می کنیم به مقاله معرفی رشته حسابداری و بازار کار آن در ایران نیز یک نگاهی بندازید!
اصطلاحات حسابداری تجاری
در بیشتر مواقع، دانش حسابداری با معاملات و فعالیت های تجاری افراد و شرکت ها سر و کار دارد. از همین رو در ادامه ذیل عنوانی جدا، برخی از کاربردی ترین اصطلاحات حسابداری در عرصه بازرگانی را تعریف می کنیم:
- بهای تمام شده کالای فروخته شده (cost of goods sold): منظور از این اصطلاح هزینه هایی است که سازمان برای تولید یک کالا یا ارائه خدمتی خاص متحمل می شود. هزینه مواد اولیه، نیروی کار و … از جمله اینگونه هزینه ها به شمار می روند. البته باید در نظر داشت که این هزینه ها شامل سرمایه اولیه برای راه اندازی کسب و کار نمیگردد.
- سود ناخالص (gross profit): منظور از سود ناخالص، میزان سود یک کسب و کار بدون در نظر گرفتن هزینه های سربار می باشد. این سود با کم کردن بهای تمام شده کالای فروخته شده از درآمد محاسبه می شود.
- استهلاک (depreciation): از دست رفتن ارزش یک دارایی در طول زمان را استهلاک گویند. استهلاک ممکن است در اثر استفاده از یک کالا، یا در معرض محیط قرار گرفتن یا هر دلیل دیگری ایجاد شود. برای محاسبه مولفه هایی مثل سود خالص و بازدهی، می بایست استهلاک مورد اندازه گیری قرار گیرد.
- بدهی (liability): منظور از بدهی، دیون یا مسئولیت های مالی است که ایفای آن بر عهده یک واحد تجاری قرار دارد. به عنوان مثال پرداخت حقوق و مزایای کارکنان شرکت از این قبیل هزینه ها به شمار می رود.
اصطلاحات رایج در حسابداری دولتی
همانطور که اشاره شد حسابداری دولتی، یکی از انواع حسابداری است که توسط دولت و برای احراز رعایت قوانین و مقررات انجام می گیرد. معمولاً اصطلاحات حسابداری دولتی در قانون تجارت مصوب سال 1311 و اصلاحات آن تعریف شده است. برخی از اصطلاحات کاربردی در حسابداری دولتی عبارتند از:
- دفتر روزنامه (journal entry): یکی از انواع دفاتر مذکور در قانون تجارت است که هر تاجری باید آن را داشته باشد. کلیه اطلاعات مالی تاجر از قبیل درآمد ها، هزینه ها، پرداخت ها و … می بایست به صورت روزانه در این دفتر ثبت شود.
- دفتر کل (general ledger): یکی دیگر از انواع دفاتر تجاری است که تاجر باید آن را داشته باشد. این دفتر باید دربردارنده کلیه تراکنش ها و معاملات سازمان در طول سال مالی باشد.
- ورشکستگی (insolvency): حالت یک تاجر یا شرکت تجاری است که قادر به پرداخت بدهی های خود نباشد. از نظر قانون سه نوع ورشکستگی به تقلب، به تقصیر و ورشکستگی ساده وجود دارد.
بدون دیدگاه