هر شخص حقوقی و حقیقی در طول فعالیت های اقتصادی با چالش جرایم مالیاتی مواجه شده است. اگر شما هم در زمان مقرر نسبت به پرداخت مالیات و تکمیل اظهارنامه مالیاتی خود قصور کنید، حتما با مجازات های مالیاتی برخورد خواهید کرد. چه شخص حقیقی باشید یا حقوقی، فرقی ندارد. به عنوان یک مودی موظف به انجام تکالیف مالیاتی هستید. در صورتی که آنها را به درستی انجام ندهید، علاوه بر پرداخت مالیات، باید جریمه آن را نیز تسلیم دولت کنید. من حیث المجموع بارزترین هدف دولت از وضع جرایم مالیاتی، جلوگیری از فرار مالیاتی و اجرای عدالت اجتماعی است.
جرایم مالیاتی چیست
طبق قانون، اشخاص حقیقی و حقوقی با توجه به میزان فعالیت‌های اقتصادی‌شان در سطح جامعه، موظف هستند بخشی از درآمد خود را به عنوان مالیات تسلیم دولت کنند. اگر صاحبان مشاغل و کسب‌وکارها به هر دلیلی در انجام وظایف خود کوتاهی کنند، مشمول قوانین جرایم مالیاتی می شوند. به این معنی که مقید هستید در زمان تعیین شده نسبت به انجام وظایف خود به عنوان مودی مالیاتی اقدام کنید. لازم به ذکر است برای برخی جرایم مالیاتی بخشودگی و برای بعضی دیگر بخشودگی وجود ندارد. هر چند دولتها برای تشویق کسب و کارها جهت گسترش فعالیت های تجاری و اقتصادی معافیت‌های مالیاتی پیش بینی کرده است؛ اما در صورت تعلل در انجام پاره ای از تکالیف، جرایم مالیاتی سنگین در انتظارتان می باشد.
البته باید این نکته را نیز در نظر بگیرید که جرایم مالیاتی فقط برای عدم انجام وظایف مالیاتی نیست. در مواردی مانند پنهان کردن درآمد واقعی، عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی و اعلام هزینه های غیر واقعی مشمول قوانین جرایم مالیاتی می‌شوید و از معافیت های مقرر شده محروم می‌گردید. با مراجعه به قانون مالیات های مستقیم، مشاهده خواهید کرد که باب هفتم از این قانون از مواد 189 تا 202 به موضوعات جرایم، معافیت ها و بخشودگی ها پرداخته است. طبق ماده 182 قانون مالیات‌های مستقیم، تمام کسب‌وکارها و صاحبان مشاغل مشمول پرداخت مالیات بر درآمد و دارایی هستند و در صورت سستی باید جریمه پرداخت نمایند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید اینستاگرام ما را فالوو کنید سپس سوال خود را در دایرکت مطرح نمایید و از مشاوره رایگان استفاده نمایید.
انواع جرایم مالیاتی و میزان آن ها
جرایم مالیاتی که در قانون مالیات های مستقیم پیش بینی شده، دارای انواع گوناگونی است. هر یک از این جرایم دارای شرایط ویژه خود هستند و طبق آن نیز درصدی به عنوان جریمه مالیاتی لحاظ می گردد. در مجموع جریمه های مالیاتی عبارت هستند از:
جریمه بابت مالیات عملکرد
مالیات بر عملکرد یک نوع مالیات مستقیم است. این مالیات به دو شکل مالیات بر عملکرد اشخاص حقیقی و مالیات بر عملکرد شرکت ها قابل وصول می باشد. این نوع مالیات بر حسب میزان فعالیت های اقتصادی و بعد از محاسبه سود و زیان، توسط افراد حقیقی و حقوقی قابل پرداخت است. برابر ماده 190 قانون مالیات های مستقیم اگر در وقت مقرر، مالیات مربوطه تسلیم نگردد، مشمول جریمه ای معادل 2.5 درصد به ازای هر ماه تاخیر خواهید بود.
مجازات بابت عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی
چنانچه گفتیم تعدادی از جرایم مالیاتی قابل بخشش و بعضی غیر قابل بخشش هستند. عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی جزو آن دسته از جرایم غیر قابل بخشش می باشد. اظهارنامه همان کارنامه مالی تان است که پس از پایان سالی و محاسبه درآمد و سود و زیان باید آن را تکمیل و به سازمان امور مالیاتی تسلیم کنید. تمام مودیان مالیاتی باید از طریق سامانه www.tax.gov.ir اقدام به ارسال اظهارنامه نمایند؛ ولی مطابق ماده 192 قانون مالیات های مستقیم با عدم ارسال به موقع، مشمول پرداخت جریمه غیر قابل بخشش معادل 30 درصد برای شرکت‌ها (اشخاص حقوقی) و 10 درصد برای سایر صاحبان مشاغل خواهید شد.
هزینه های غیر واقعی و درآمدهای کتمان شده و جرایم مالیاتی مربوط به آنها
امکان دارد شماری از شما هنگام تنظیم اظهارنامه مالیاتی بخواهد بخشی از درآمد خود را پنهان کرده یا هزینه هایی را اعلام کند که اصلا وجود خارجی ندارند. (هزینه های غیر واقعی در دفاتر قانونی به ثبت می رسند؛ اما آنها هرگز تحقق پیدا نکرده و صوری هستند). در این شرایط برابر با ماده 192 قانون مالیات های مستقیم مشمول جرایم مالیاتی غیرقابل بخشش معادل 30 درصد برای افراد حقوقی و 10 درصد برای سایر مودیان هستید. با کتمان درآمد و اعلام هزینه های غیر واقعی از معافیت های مالیاتی نیز محروم خواهید شد.
جریمه بابت عدم ارائه ترازنامه و صورت سود و زیان
عدم تسلیم ترازنامه و صورت سود و زیان نیز با جرایم مالیاتی همراه است. ترازنامه یک تصویر دقیق از وضعیت شرکت تان ارائه می دهد که شامل تمام دارایی‌ها، اموال، مطالبات و بدهی‌ها (وام، مخارج کلی و حساب‌های پرداختی) است. ترازنامه به همراه صورت سود و زیان رایجترین صورت‌های مالی هستند که باید به طور مرتب تنظیم و تسلیم امور مالیاتی شوند. اگر از انجام این کار امتناع کنید، به موجب ماده 193 قانون مالیات های مستقیم، مشمول جریمه 20 درصدی هستید. خبر بد اینکه برابر تبصره همین ماده، اگر در زمان معافیت های مالیاتی نسبت به ارسال ترازنامه و صورت سود و زیان اقدام نکنید، نمی توانید از معافیت های تعیین شده بهره‌مند شوید.
جرایم مالیاتی برای درآمدهای غیر واقعی
همانطور که گفته شد، به عنوان یک مودی مکلف هستید درآمد حاصل از فعالیت های اقتصادی را در اظهارنامه مالیاتی به ثبت برسانید؛ اما اگر ممیزان مالیاتی با بررسی متوجه شوند که میزان درآمدتان با درآمد به ثبت رسیده در اظهارنامه همخوانی ندارد، مشمول جرایم مالیاتی غیر قابل بخشش می شوید. طبق ماده 194 قانون مالیات های مستقیم؛ اگر مقرر با ماده 158 همین قانون (مالیات‌های مستقیم) بین درآمد واقعی و درآمد اظهار شده 15 درصد اختلاف وجود داشته باشد، علاوه بر پرداخت مالیات، تا سه سال بعد ابلاغ مالیات قطعی، از تمام تسهیلات و معافیت های مالیاتی بی‌بهره خواهید شد.
جریمه برای مدیران شرکت
اگر مدیر شرکت هستید، قانون مالیات های مستقیم برای‌تان برابر ماده 195 جرایم مالیاتی لحاظ کرده است. به نظرتان در چه شرایطی مشمول این قانون می شوید؟ شرط تحقق این ماده زمانی است که به عنوان یک مدیر در زمان مقرر نسبت به تسلیم اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی اقدام نکرده و یا اظهارنامه ای نادرست ارائه دهید. در این حالت در زمان انحلال شرکت، 2 درصد و 1 درصد از سرمایه تان را باید جریمه بپردازید.
جریمه برای مدیران تصفیه
چنانچه در شرایطی بودید که سمت مدیر تصفیه را به عهده گرفته اید، هرگز قبل از تصفیه امور مالیاتی، دارایی اشخاص حقوقی را تقسیم نکنید؛ زیرا به موجب ماده 196 قانون مالیات های مستقیم مشمول جرایم مالیاتی می شوید. این ماده بیان می دارد که اگر مدیر یا مدیران تصفیه قبل صاف کردن امور مالیاتی یا قبل از تامین مقرر موضوع ماده 118 قانون مالیات های مستقیم، دارایی اشخاص حقوقی را تقسیم کنند، موظف به پرداخت 20 درصد جریمه هستند.
جریمه برای عدم ارسال لیست حقوق و دستمزد و قراردادهای پیمانکاری
عدم ارسال حقوق و دستمزد یکی دیگر از انواع جرایم مالیاتی است. برابر ماده 197 قانون مالیات های مستقیم، شرط محقق شدن این جریمه در شرایطی است که فرد مکلف در موعد مقرر صورت، فهرست، مشخصات مودی، قرارداد را تسلیم نکرده یا اطلاعات نادرست در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار می دهد. جریمه در نظر گرفته شده عبارت است از: 2 درصد بابت عدم ارسال حقوق و دستمزد و یک درصد کل مبلغ برای قراردادهای پیمانکاری.
جرایم مالیات های تکلیفی
مالیات تکلیفی جزو مالیات بر درآمد اشخاص می باشد که طبق آن افراد پرداخت کننده اصلی نیستند، بلکه وظیفه پرداخت آن به عهده شخص دیگری است. از انواع مالیات بر تکلیف می توان به مالیات بر حقوق، مالیات اجاره ملک، مالیات حق الوکاله و مضاربه اشاره کرد که شناخته ترین آن مالیات بر حقوق می باشد. ماده 199 قانون مالیات های مستقیم به این موضوع به طور کامل اشاره کرده است. به موجب این ماده در صورت عدم پرداخت مالیات بر تکلیف، جرایم مالیاتی معادل 10 درصد و به ازای هر ماه تاخیر 2.5 درصد می باشد.
جرایم مالیاتی برای دفاتر اسناد رسمی و سردفتران
دفاتر اسناد رسمی و سردفتران از دیگر مشمولانی هستند که در صورت تخلف در برابر وظایف مالیاتی، باید جریمه پرداخت کنند. چنانچه ماده 200 قانون مالیات های مستقیم مقرر می دارد که به موجب قانون، اگر وظیفه ای که به عهده دفاتر رسمی گذارده شده، آنها نسبت به آن تخلف کنند، علاوه بر مسئولیت تضامنی سردفتر با مودی برای پرداخت مالیات، مشمول جرایم مالیاتی معادل 20 درصد هستند. همچنین طبق همین ماده، در صورت تکرار تخلف، به مجازات حبس تعزیری درجه شش محکوم خواهند شد.
جرایم مالیات بر ارزش افزوده
مالیات بر ارزش افزوده مالیاتی است که مودیان باید به صورت دوره ای، هر سه ماه یکبار پرداخت کنند. به موجب ماده 22 قانون ارزش افزوده، صاحبان مشاغل و کسب‌وکارها 15 روز فرصت دارند تا نسبت به ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده اقدام نمایند. اگر مودی به هر دلیلی نسبت به انجام آن امتناع کند با جرایم ذیل مواجه می شود:
- پرداخت جریمه‌ای معادل 75 درصد برای کسانی که برای عدم ثبت نام در سامانه ارزش افزوده در موعد مقرر
- پرداخت جریمه معادل یک برابر مالیات پیش بینی شده به علت عدم صدور فاکتور
- پرداخت یک برابر مابه‌التفاوت مالیات بابت درج نادرست قیمت کالا در فاکتور
- پرداخت 25 درصد جریمه مالیات تعیین شده در صورت عدم تکمیل اطلاعات در صورتحساب
- جرایم مالیاتی معادل 50 درصد از مالیات متعلق بابت عدم ارائه دفاتر و اسناد
- جریمه 50 درصدی مالیات متعلق برای عدم تسلیم اظهارنامه از تاریخ ثبت
علاوه بر این جرایم مالیاتی، طبق ماده 23 قانون ارزش افزوده، اگر در پرداخت مالیات های موضوع این قانون، تاخیر داشته باشید، به میزان دو درصد در هر ماه باید به ازای مالیات پرداخت نشده و تاخیر، جریمه بدهید.
جرایم غیر قابل بخشش مالیاتی
تا کنون دانستید که جرایم مالیاتی به دو بخش جرایم قابل بخشش و غیر قابل بخشش تقسیم می شوند. در این مقاله به تعدادی از آنها اشاره کردیم. به طور کلی جرایم ذیل جزو مواردی هستند که دولت نسبت به آن حساسیت بیشتری نشان می دهد و از مودیان می خواهد وظایف مالیاتی خود را نسبت به آنها به درستی انجام دهند.
- عدم تکمیل و ارسال تمامی اظهارنامه های مالیاتی
- پنهانکاری و کتمان درآمد و برآورد هزینه های غیر واقعی
- اعلام درآمد غیر واقعی (اگر اختلاف بین درآمد واقعی و اعلام شده 15 درصد باشد.)
- توافق پنهانی با مشتریان برای ایجاد ارقام نادرست در فاکتور
جرایم مالیاتی قابل بخشش
هر چه که جزو جرایم مالیاتی غیر قابل بخشش نباشد، حتما مشمول بخشودگی هستند. از جمله جرایمی که دولت برای آنها بخشودگی پیش بینی کرده، عبارت هستند از:
- عدم ارسال فهرست حقوق و دستمزد
- عدم صدور صورتحساب الکترونیکی
- عدم تسلیم صورت معاملات فصلی
- مالیات بر ارزش افزوده (به جز عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی)
- جریمه عدم تنظیم و ارسال اسناد و مدارک
- عدم ارسال قراردادهای پیمانکاری و غیره
درخواست برای بخشودگی جرایم مالیاتی
هر سال دولت به مناسبتهای مختلفی معافیت و بخشودگی های مالیاتی مشخص می کند. در حقیقت بخشودگی مالیاتی یکی از اهرم های تشویقی دولت برای مودیانی است که تخلفات مالیاتی انجام داده اند. بارزترین نکته در این زمینه این است که بخشودگی ها فقط برای جرایم قابل بخشش ضمانت اجرایی داشته و مشمول جرایم غیر قابل بخشش موضوع ماده ا92 قانون م.م نمی شود. در مجموع برای درخواست بخشودگی جرایم مالیاتی، می‌توانید به صورت حضوری و آنلاین اقدام نمایید. به روش آنلاین فقط کافی است به سامانه سازمان امور مالیاتی مراجعه کرده و فرم درخواست بخشودگی را تکمیل و تمام مدارک مورد نیاز را بارگذاری کنید. اگر می خواهید به صورت حضوری مراجعه کنید، تمام مدارک و درخواست بخشودگی مالیاتی را به همراه داشته باشید.
شرایط ثبت درخواست بخشودگی جرایم مالیاتی
از جمله شرایط ثبت درخواست بخشودگی برای جرایم مالیاتی، مراجعه به اداره مالیاتی و موافقت سازمان مربوطه است. شما با توجه به بخشنامه بخشودگی مالیاتی تا پایان سال یعنی اسفند ماه فرصت دارید تا تقاضای بخشودگی نمایید. در صورت موافقت می توانید از بخشودگی های مالیاتی استفاده کنید.
جمع بندی
هرگاه اشخاص حقیقی یا حقوقی به هر دلیلی تخلف کنند و از پرداخت مالیات تعیین شده سرباز زنند، مشمول جرایم مالیاتی می شوند. جریمه های مالیاتی در کشور بر اساس قانون مالیات های مستقیم و غیر مستقیم وضع گردیده است. این جرایم به دو بخش جرایم قابل بخشش و غیر قابل بخشش تقسیم می شوند و دارای انواع مختلفی می باشند. از جمله می توان جریمه مالیات تکلیفی، مالیات بر ارزش افزوده، جریمه درآمد کتمان شده و هزینه های غیر واقعی، جریمه درآمدهای غیر واقعی، جریمه مدیران تصفیه، دفاتر اسناد رسمی، جریمه مالیات بر عملکرد و عدم ارسال اظهارنامه را نام برد. دولت در برخی مواقع از اهرم های تشویقی مانند بخشودگی های مالیاتی استفاده می کند تا مودیان برای پرداخت مالیات در موعد مقرر ترغیب شوند. با این حال تعدادی از مودیان نسبت به انجام تکالیف مالیاتی سردرگم شده و ناخواسته در شرایطی قرار می گیرند که مشمول جرایم مالیاتی می گردند.
برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید اینستاگرام ما را فالوو کنید سپس سوال خود را در دایرکت مطرح نمایید و از مشاوره رایگان استفاده نمایید.
بدون دیدگاه