تحریر دفاتر قانونی حسابداری چیست و چه اهمیتی دارد

تحریر دفاتر قانونی یکی از تکالیف مهم حسابداران و مودیان مالیاتی (حقوقی یا مشاغل) است تا بتوانند نسبت به تراکنش‌ها و معاملات تجاری خود آگاهی داشته باشند. توجه کنید که ارائه دفاتر قانونی برای 2 دسته افراد یعنی صاحبین مشاغل گروه 1 و اشخاص حقوقی الزامی است. با این حال بقیه کسب‌و‌کارها و گروه‌های مشاغل برای نظم بخشیدن، استناد و پاسخ به دعاوی‌ها این دفاتر را تحریر می‌کنند. آنها وظیفه نگهداری یا ارائه (تنها در صورت عدم نیاز ممیز) دفاتر قانونی را ندارند. همچنین تنها دفاتر قانونی که از سایت ثبت شرکت‌ها پلمپ و به ما ارائه شوند، قابل رسیدگی و پذیرش ممیز هستند. تمام این مباحث در ادامه توضیح داده شده‌اند.

حسابداری علمی است که می‌تواند معاملات شما را ساماندهی کرده و با ارائه یک تصویر روشن از کسب‌و‌کارتان، وضعیت مالی آن را نمایش دهد. برای این کار لازم است اقدامات مختلفی صورت گیرد. از جمله صدور صورتحساب‌ها، اسناد، ترازنامه و غیره. تحریر دفاتر قانونی یکی از اقداماتی است که اساس گزارش‌های حسابداری برای مدیران مالی بوده و می‌تواند شما را در حساب‌و‌کتاب از اشتباهات، دعاوی‌ها و تحمل خسارات نجات دهد.

دفاتر قانونی چیست

تحریر دفاتر قانونی یکی از وظایفی است که بسیاری از کسب‌و‌کارها و اشخاص حقوقی و سازمان‌هایی که به فعالیت اقتصادی مشغول هستند، باید آن را انجام دهند. این تکلیف در بخش حسابداری مجموعه و با دقت انجام می‌شود. در این حالت است که شما می‌توانید یک رفرنس برای تراکنش‌های مالی خود داشته باشید و از طریق آن به حساب‌ و کتاب با طرف‌های مقابل و ممیز بپردازید.

دفاتر قانونی اسنادی هستند که بنابر قانون تجارت و ماده 6 به شرح زیر تعریف می‌شوند:

دفاتر قانونی که به آن دفاتر تجاری یا دفاتر پلمپ نیز گفته شده، وسیله‌ای است که برای حسابداری و تعیین وضعیت دارایی نزد بازرگان نگهداری می‌شود. همچنین دیون و مطالبی که به نفع یا ضرر وی است، در این سند نگارش می‌شوند.

به بیان دیگر تحریر دفاتر قانونی، نگارش اسنادی هستند که کلیه رویدادهای مالی یک بنگاه اقتصادی (به جز کسبه) در آن ثبت شده و مورد تایید مدیریت می‌باشند. استفاده از دفاتر قانونی در شرایط مختلفی صورت می‌گیرد. اعم از صحت سنجی معاملات با طرف‌های کسب‌و‌کار و یا استناد به سندهای حسابداری در هنگامی که دعاوی داشته و به دفاتر خود استناد می‌کنید. در چنین حالتی فرد تاجر باید حتما دفاتر قانونی خود را ارائه کند.

دفتر روزنامه چیست

برای تعریف دفتر روزنامه، به ماده 7 قانون تجارت رجوع می‌کنیم که به شرح زیر می‌باشد:

دفتری است که فعال اقتصادی به صورت روزانه نسبت به ثبت مطالبات و دیون خود یا دیگر رویدادهای تجارتی مانند خرید، فروش یا ظهور نویسی بنگاه تجاری ایشان در آن اقدام می‌کند.

همچنین نوع دیگری از سند حسابداری در این ماده به نام دفتر روزنامچه (دفتر تعلیق) نیز معرفی شده است که همه روزه تاجر معاملات خود را در آن به طور دقیق ثبت می‌کند. البته این دفتر به عنوان یک سند کمکی و غیر قابل استناد در نظر گرفته می‌شود.

دفتر روزنامه به دلیل آنکه فعالین اقتصادی به صورت روزانه نسبت به تحریر آن اقدام می‌کنند، بسیار مهم است. حتی مبالغی که برای نیاز شخصی از حساب دریافت می‌شوند نیز در آن درج می‌شوند. بدیهی است که طبق تعریف، عملیات‌های تاجر در همان روز در این دفتر درج می‌شوند نه در آینده.

توجه کنید که تهیه دفاتر قانونی برای فعالین اقتصادی الزامی بوده اما دفاتر کمک اینطور نیست.

توجه کنید که دفتر روزنامه می‌تواند خود به 2 نوع تقسیم شود:

دفتر روزنامه واحد که اکثر شرکت‌ها از این نوع سند استفاده می‌کنند.
دفتر روزنامه اختصاصی هر عملیات که به آن دفتر روزنامه متعدد می‌گویند. این دفتر برای هر بخش از عملیات طراحی شده است. این نوع سند در زمانی که شرکت حجم بالایی از تجارت را دارد، استفاده می‌شود. مثلا دفتر روزنامه عمومی، خرید و فروش. امروزه با ایجاد نرم افزارهای حسابداری، ایجاد دفترهای روزنامه متعدد رایج نیست.

مثال: دفتر روزنامه اختصاصی تمام معاملات فروش را ثبت می‌کند. مجموعه عملیات‌های فروش در دفتر روزنامه واحد انجام می‌گردد.

نکته: صرف تهیه دفتر روزنامه متعدد باعث نمی‌شود که از ارائه دفتر روزنامه واحد منع شوید. در واقع نوع واحد دفتری است که باید حتما آن را ارائه کنید.

فرق دفتر روزنامه با دفتر کل چیست

برای آنکه با تفاوت دفتر روزنامه و دفتر کل آشنا شوید، می‌بایست ابتدا دفتر کل را به شما معرفی کنیم. در دفتر روزنامه، کلیه معاملات به صورت روزانه درج می‌شوند. حال زمانی که بخواهیم این معاملات را به صورت دسته بندی شده ثبت کنیم، باید از دفتر کل استفاده نماییم. مطابق با ماده 8 قانون تجارت، دفتر کل سندی است که باید تراکنش‌ها به صورت دسته بندی شده از دفتر روزنامه در آن استخراج و در هر بخش اختصاصی خود درج شوند. در واقع دفتر کل دارای سرفصل و کدگذاری حساب‌ها است و صفحات خاصی دارد. به همین خاطر می‌توانید برای تنظیم نتیجه حساب سود و زیان در آن اقدام کنید.

حال در مورد تفاوت‌های دفتر روزنامه و دفتر کل می‌توان گفت:

حسابدار در دفتر روزنامه به صورت روزانه و بدون آنکه دسته بندی خاصی اعمال کند، معاملات را درج می‌نماید.
دفتر کل به صورت هفتگی حداقل یک بار معاملات را به صورت دسته بندی شده در خود درج می‌کند.
همچنین تفاوت دیگر، درج اطلاعات جزئی است که در دفتر کل انجام نمی‌شود. تنها سرفصل‌های حسابداری در دفتر کل درج می‌گردند.
از جمله داده‌هایی که در دفتر روزنامه آورده می‌شوند می‌توان گفت: اوراق تجاری، مطالبات و دیون، برداشت‌ها برای مصارف شخصی یا واردات و صادرات.
از جمله داده‌هایی که در دفتر کل آورده می‌شوند می‌توان گفت: جمع بدهکاران، صندوق و سرمایه و جمع دارایی.

انواع دفاتر قانونی

دفاتر قانونی خود به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که شامل موارد زیر هستند:

دفاتر رسمی	دفاتر غیر رسمی یا کمکی
دفتر روزنامه	دفتر معین
دفتر کل	دفتر صندوق
دفتر دارایی	دفتر بانک
دفتر ثبت مکاتبات (دفتر کپیه یا اندیکاتور)	–

آشنایی با دفتر کل و دفتر معین

برای آنکه نسبت به تحریر دفاتر قانونی اقدام کنید، مهم است که با دفاتر قانونی آشنا شوید. در قسمت قبل به صورت خلاصه راجع به دفتر کل و دفتر معین مطالبی را بیان کردیم. برخی دیگر از نکاتی که باید در مورد دفتر کل و دفتر معین بیان کرد عبارتند از:

توجه کنید که دفتر کل یک دفتر ضروری است و باید در صورت نیاز به ممیز ارائه گردد.
دفتر معین یک سند، صرفا برای حسابدار است تا بتواند در ثبت تراکنش‌ها و معاملات خود با دست باز عمل کند. سپس از آن برای صحت سنجی داده‌های دیگر دفاتر قانونی استفاده نماید.

در واقع دفتر معین سندی است که اطلاعات جزئی‌تری را در آن ثبت می‌کنید. این کار برای تفسیر بهتر حساب‌های دفتر کل انجام می‌شود. از جمله داده‌هایی که در دفتر معین درج می‌کنید می‌توان به پول نقد، موجودی کالا و انواع حساب‌های دریافتی و غیره اشاره کرد.

اگر کسب‌و‌کار شما حجم فعالیت بالایی دارد، توصیه می‌کنیم حتما از دفاتر معین استفاده کنید تا در صحیح و کامل نوشتن دفاتر قانونی و کاهش درصد خطا بهتر عمل کنید. نمونه تصاویری از دفتر کل و دفتر معین برای شما درج شدند:

دفاتر قانونی چه اهمیتی دارند

تکلیف مالیاتی: بنابر ماده 95، مشاغل گروه 1 و 2 موظف هستند تا برای سال مالی خود اسناد و مدارک خرید و فروش کالا یا خدمات را نگهداری و ثبت کنند. از سوی دیگر در تکالیف گروه 1 مالیاتی، ارائه کلیه دفاتر روزنامه، کل و دیگر منابع قابل استناد نیز آورده شده است. در نتیجه مهم است که نسبت به تحریر دفاتر قانونی و نگهداری آنها اقدام گردد.
تکلیف قانونی: تحریر دفاتر قانونی، ثبت و نگهداری آنها مطابق با ماده 6 قانون تجارت الزامی است.
پاسخ به دعاوی: فرض کنید یکی از طرف‌های حساب شما ادعا کند که مبلغ یا جنسی را به شما تحویل داده اما شما بازپرداختی به وی نداشته‌اید. در این حالت اولین کاری که یک مدیر انجام می‌دهد، ارجاع درخواست وی به بخش حسابداری است. حسابدار با مراجعه به دفاتر روزنامه و دفاتر کمکی، تلاش می‌کند ادعای وی را ثابت کند. اگر تحریر دفتر قانونی کامل و دقیق انجام شده باشد، می‌توانید به راحتی برای رد یا پذیرش ادعای وی اقدام کنید. در غیر اینصورت عدم ثبت تراکنش‌ها و تکمیل دفتر قانونی منجر به اختلافات بین شما و طرف حساب‌هایتان می‌شود.
نظم و ترتیب بخشیدن به اسناد مالی: دفاتر قانونی مرجع هستند. بدین معنا که شما برای اثبات یا پیگیری تمام امور مالی، ایجاد گزارش و غیره به آن رجوع می‌کنید. تدوین دفتر قانونی منجر می‌شود تا نظم و ترتیبی به اسناد مالی بخشیده شده و بتوانید برای پیگیری سابقه تراکنش‌های خود، دسته بندی معاملات، حساب و کتاب مانده یا بدهی‌ها، درآمدها و غیره به کمک آن اقدام کنید.

نکته: تحریر دفاتر قانونی با ثبت رویدادهای مالی و استناد به آنها صرفا برای مواردی قابل پذیرش است که در دفاتر پلمپ شده قانونی انجام شده باشند.

زمان دریافت دفاتر قانونی

اگر قصد تحریر دفاتر قانونی را دارید، اولین قدم آن است که برای دریافت آن اقدام کنید. تهیه دفاتر قانونی و پلمپ آن تحت شرایطی خاصی انجام می‌شود. اول اینکه باید در زمان مناسب این کار انجام شود. دوم اینکه باید از مرجع خاصی (از سال 1403 به صورت آنلاین و از سایت https://irsherkat.ssaa.ir) این دفاتر به صورت پلمپ و با ذکر مشخصات کسب‌و‌کار شما دریافت گردند. توجه کنید که تنها دفاتر پلمپ شده اعتبار دارند.

زمان دریافت دفاتر قانونی سال بعد و پلمپ آنها تا پایان سال فعلی است. اگر برای سال 1403 دفاتر پلمپ را نیاز دارید، باید تا انتهای اسفندماه سال 1402 درخواست خود را ثبت کنید. همچنین افرادی که باید این دفاتر را ارائه کنند، لازم است تا 10 سال به خوبی از آنها نگهداری نمایند.

نکته: برای شرکت‌های تازه تاسیس که قصد اخذ دفاتر قانونی پلمپ را دارند، باید آنها درخواست خود را تا 2 ماه بعد از زمان تاسیس شرکت در سامانه ثبت شرکت‌ها درج کنند.

نحوه نوشتن دفاتر کل و روزنامه

نحوه نوشتن دفتر قانونی یکی از مهم‌ترین بخش‌های این مقاله است که باید با اصول آن آشنا باشید. هرچند که نمی‌توان تمام مطالب را در این قسمت بیان کرد اما تا جای ممکن نکات تحریر دفاتر قانونی را بیان می‌کنیم. شما می‌توانید برای کسب تمام اطلاعات و نکات نوشتن دفاتر کل و روزنامه به آیین نامه شماره 230761 (برای ماده 95 ق.م.م) مراجعه کنید.

کلیه رویدادهای مالی به ترتیب زمان وقوع در دفتر روزنامه درج می‌شوند.
پس از درج رویدادهای مالی، باید هر حساب را در دفتر کل با اختصاص یک یا چند برگ تعریف کنید. مثلا حساب دریافتی، حساب بانک و … که این کار با عنوان طبقه بندی حساب‌ها شناخته می‌شود.
شماره سند دفتر روزنامه باید با شماره سند نرم افزار یکی باشد. سند شماره 1 روزنامه همیشه باید بابت تراز افتتاحیه ثبت شود. در این بخش مانده حساب‌های دائمی ما مانند دارایی‌ها، بدهی‌ها یا سرمایه در این قسمت درج می‌شوند.
نگارش دفاتر باید با خودکار (آبی یا مشکی) که پاک نمی‌شود، انجام گردد. همچنین اصلاحیه باید با رنگ دیگر (قرمز) و صرفا با خط زدن قسمتی که اشتباه شده و درج اصلاحیه در بالای آن صورت گیرد.
حاشیه نویسی دفتر موجب رد آن می‌شود.
ترتیب درج رویداد مالی بدین شرح است که اول بدهکار و سپس بستانکار را درج می‌کنید.
برای ثبت رویدادهای بستانکار در دفتر روزنامه باید با یک فاصله از ابتدای خط، نگارش آن را از وسط شروع کنید.

یک نمونه صفحه تحریر شده دفتر کل و روزنامه را در تصویر زیر مشاهده می‌کنید:

برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص تحریر دفاتر قانونی می توانید با شماره های 77651632-021 – 09929909083 – 09123968086 تماس بگیرید و از مشاوره رایگان کارشناسان حرفه ای ما استفاده نمایید.

گروه بندی صاحبان مشاغل در تحریر دفاتر قانونی

تحریر دفاتر قانونی و نگهداری آنها برای اشخاص حقوقی الزامی است. برای اشخاص حقیقی (مشاغل)، کسانی که جزو گروه 1 هستند، مشمول نوشتن دفاتر قانونی و نگهداری می‌شوند. این افراد از 2 روش تعیین خواهند شد:

نام مشاغل آنها مستقیما در گروه 1 مالیاتی آورده شده باشد. مثلا صرافی‌ها، صاحبان هتل و غیره.
از نظر فروش جزو گروه 1 مالیاتی باشند. یعنی فروش آنها منطبق بر اظهارنامه عملکرد 2 سال قبل‌شان بیش از 15 میلیارد تومان باشد. این رقم برای کسب‌و‌کارهایی که فقط خدمات ارائه می‌کنند، 7.5 میلیارد تومان است.

نکته: کسب‌و‌کارهای نوپا در ابتدا گروه سوم مالیاتی محسوب می‌شوند و از سال سوم فعالیت خود گروه بندی خواهند شد.

شما می‌توانید برای اطلاع از آخرین گروه بندی مالیاتی به جزو ۹ بند الف ماده ۲ آیین‌نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات مستقیم به شماره 200/1401/8 مراجعه کنید. حال تکالیفی که برعهده این مودیان است عبارتند از:

ارائه دفاتر قانونی و دیگر اسناد دفاتر که به صورت دستی یا مکانیزه هستند.
ارائه ترازنامه و نیز
ارائه صورتحساب سود و زیان.

نکات تحریر دفتر کل

اگر شما هم قصد دارید برای تحریر دفاتر قانونی اقدام کنید، لازم است نکات متعددی را در نظر بگیرید که به شرح زیر هستند:

به هیچ وجه نگارش دفتر قانونی با وسایلی که به راحتی پاک می‌شوند قابل قبول نیست.
رویدادهایی که در دفتر روزنامه ثبت می‌شوند می‌بایست حداکثر تا 15ام ماه بعدی به دفتر کل منتقل گردند.
در صورتی که از روی گزارش‌های سیستمی برای ثبت و تحریر دفاتر قانونی استفاده می‌کنید، می‌بایست این برنامه‌ها معیارهای سازمان را داشته باشند.
شما می‌توانید از دفاتر متعدد روزنامه جهت ثبت عملیات در هر بخش استفاده کنید.
در نگارش دفاتر حسابداری باید مبالغ را به واحد پولی رایج کشور وارد کنید. یعنی این مبالغ باید به ریال و نیز به زبان فارسی نگارش شوند.
در صورتی که دفاتر مذکور به هر دلیلی در دسترس مودی قرار نگیرد، این فرد می‌تواند با رعایت یک شرط و انجام این کار، مانع از نقض اعتبار دفتر قانونی گردد. در این حالت وی باید تا 2 ماه نسبت به اخذ دفتر قانونی جدید و ثبت رویدادهای این مدت در آن اقدام نماید. همچنین رویدادهای تاخیری در این بازه زمانی نیز باید ثبت شوند.
برای شرکت‌های نوپا که شخصیت حقوقی جدید هستند و نیز دیگر افراد، تاخیر تحریر دفاتر قانونی تا 2 ماه قابل قبول است.
برای دفاتری که ضمن سال مالی هستند، این اسناد زمانی قابل قبول است که تا آن تاریخ هیچ تراکنش مالی و پولی انجام نشده باشد.
حسابداران باید توجه کنند که ارائه دفاتر سفید و نانویی اعتبار ندارد.
به جز مودیان گروه 1، افرادی که رویدادهای مالی خود را به صورت ماشینی ثبت می‌کنند، نیاز به ارائه دفاتر به صورت دستی ندارند. نگهداری این اسناد در حالت الکترونیکی (ماشینی) همچنان ضروری می‌باشد.

اشتباهات رایج در تحریر دفاتر قانونی

اشتباه کردن حسابداران در هنگام تحریر دفاتر قانونی یکی از معضلات مهمی است که باید به آن توجه کنید. حسابداران باید با مشکلاتی که منجر به از دست رفتن اعتبار دفاتر قانونی می‌شود آشنا باشند. توجه کنید که اشتباهات تحریر دفتر قانونی را می‌توان به 3 مدل تقسیم کرد:

در برخی موارد قابل اصلاح بوده، در برخی دیگر منجر به از دست رفتن اعتبار دفتر می‌شوند. همچنین در مواردی خللی به اعتبار این اسناد وارد نمی‌کنند.

به عنوان مثال برخی از اشتباهات رایج در دفاتر قانونی را به شما توضیح می‌دهیم:

اشتباه کردن در شماره گذاری صفحات منجر به خلل اعتبار دفتر نمی‌شود.
اشتباه کردن در ثبت دفاتر در مراجع قانونی خللی را به اعتبار وارد نمی‌کند.

همچنین در ادامه برخی از مشکلات رایجی که در نوشتن دفاتر قانونی رخ می‌دهند را نیز توضیح می‌دهیم که بهتر است به آنها توجه کنید:

رعایت ستون‌های دفتر حسابداری یکی از مواردی است که می‌توان خطایی را در آن مشاهده کرد. توجه کنید که ستون‌های دفتر روزنامه شامل ردیف، تاریخ، شماره دفتر کل، شرح و ستون‌های بدهکار – بستانکار است. اما در دفتر کل ستون‌ها شامل تاریخ، شماره روزنامه، شرح، ستون‌های بدهکار – بستانکار و نیز تشخیص و مانده است.
در نگارش این دفتر بدهکار را نباید در سمت چپ و بستانکار را در سمت راست بنویسید. مطابق با فرمت دفتر مقادیر را درج کنید.
توجه کنید که در ابتدای هر صفحه به جز اولین مورد، همیشه باید پیوستگی صفحات را مشخص کنید که معمولا فراموش می‌شود. مثلا وقتی به صفحه 2 می‌روید، در ابتدای صفحه باید بنویسید “به نقل از صفحه 1”.
توجه کنید که در انتها زمانی که اسناد را درج کردید، باید اسناد خود را با یک خط مورب ببندید.
در ستون تشخیص، پس از تفاضل مبالغ بدهکاری و بستانکاری باید نوع حساب را در حالتی بدهکار یا بستانکار است مشخص کنید.
اشتباه کردن مقدار دهی ستون تشخیص یک مشکل رایج است. توجه کنید در صورتی که حساب شما باقی مانده بدهکاری دارد یعنی جمع بدهکار بیشتر باشد، عبارت “بد” در ستون تشخیص درج می‌شود. در غیر اینصورت باید عبارت “پس” را بنویسید.
یکی از مهم‌ترین اشتباهات حسابداران در تحریر دفاتر، خالی گذاشتن صفحات است که منجر به رد دفتر می‌شود. فاصله گذاری برای زیبایی دفتر صحیح نیست.

نحوه اصلاح اشتباهات دفاتر قانونی

در صورتی که اشتباهی در فرآیند درج اطلاعات دفاتر قانونی ایجاد شوند، چگونه می‌توان برای اصلاح آن اقدام کرد؟ در این خصوص اجازه دهید اینطور پاسخ دهیم:

در صورتی که مثلا از تعداد عدد x رقمی وارده در ستون بستانکار، بدهکار یا غیره، n عدد آن اشتباه باشد، باید روی آن n عدد هرکدام خط مورب کشیده و بالای آن عدد درست را درج کنید.
در صورتی که کل مبالغ را اشتباه نوشتید یا آن را جابه‌جا درج کردید، باید بدین ترتیب عمل کنید. ابتدا روی کل عدد خط کشیده و به ترتیب مبلغ را در بالای آن یا در جایگاه اصلی آن (در صورت اشتباه نوشتن عدد در جایگاه دیگر) مجددا درج نمایید.
همچنین در صورتی که در توضیحات نیز اشتباه نوشته‌اید، صرفا روی آن کلمه خط کشیده و اصلاحیه را وارد کنید.
در صورتی که چیزی را اضافه نوشتید، صرفا روی آن خط بکشید. نیازی به کار دیگری نیست.
اصلاح باید با رنگ دیگر (قرمز) انجام شود.

عواقب خط‌ خوردگی در دفاتر قانونی

در صورتی که خط خوردگی در تحریر دفاتر قانونی بیشتر از عرف نباشد، می‌توانید نگران نباشید. در غیر اینصورت اگر مانع از بررسی دقیق دفتر توسط ممیز گردد، باعث رد آن خواهد شد.

بدیهی است که تحریر دفاتر قانونی باید به دقت صورت گیرد. حتما پیش از شروع نسبت به صحیح بودن داده‌هایی که قرار است وارد کنید، اطمینان حاصل نمایید. می‌توانید پس از درج هر صفحه، به خود استراحت دهید و مجددا اسناد را بررسی کنید.

تنظیم دفاتر قانونی

برای تنظیم و تحریر دفاتر قانونی لازم است تا حتما به نکات زیر توجه کنید:

حتما آئین نامه تنظیم دفاتر قانونی را مطالعه کنید. این سند توسط سازمان امور مالیاتی ارائه شده است.
حتما از یک حسابداری که آموزش را گذرانده و تجربه این کار را داشته است استفاده کنید.
حتما قوانین و عللی که منجر به باطل شدن دفتر می‌شود را مطالعه کنید.

عواقب عدم تنظیم دفاتر قانونی

تنظیم و تحریر دفاتر قانونی یک تکلیف مالیاتی است. شما باید نسبت به تنظیم، ثبت و نگهداری آن اقدام کنید. در غیر اینصورت جرایمی برای شما در نظر گرفته می‌شود. از سوی دیگر ممیز می‌تواند به دلیل عدم ارائه سند معتبر، کل واریزی را فروش تلقی کرده و مقدار مالیات شما به شدت افزایش یابد.

پلمپ دفاتر قانونی

قبل از اینکه اقدام به تحریر دفاتر قانونی کنید، باید حتما نسبت به پلمپ آن اقدام نمایید. در این حالت است که ممیز و سازمان امور مالیاتی می‌تواند به آن استناد کند. پلمپ دفاتر قانونی یکسری مشخصات دارد. مثلا دفتر به چلد آن متصل شده و مهر و امضای اداره مالیاتی در صفحه ابتدا و انتها درج می‌شود.

سایت پلمپ دفاتر قانونی

با الکترونیکی شدن غالب فرآیندهای مالیاتی به خصوص در چند سال اخیر، پلمپ دفاتر و درخواست آن نیز به صورت آنلاین انجام می‌شود. سایتی که می‌توانید نسبت به درخواست دفاتر پلمپ اقدام کنید، سامانه اینترنتی ثبت شرکت‌ها به نشانی irsherkat.ssaa.ir است.

ثبت‌نام پلمپ دفاتر قانونی

شما می‌توانید با ورود به این سامانه و طی کردن مراحل زیر قبل از تحریر دفاتر قانونی، اقدام به ثبت نام پلمپ دفاتر نمایید:

به وب‌سایت ssaa.ir وارد شوید.
به بخش “پذیرش اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی” وارد شوید.
حال باید فرم اظهارنامه پلمپ دفاتر را پر کرده و درخواست خود را ثبت نمایید.

پیامدهای عدم تنظیم دفاتر قانونی

حال که فهمیدیم تحریر دفاتر قانونی چگونه انجام می‌شود، می‌خواهیم با پیامدهای عدم تنظیم این دفاتر آشنا شویم که به شرح زیر می‌باشند:

در صورت عدم ارائه دفاتر قانونی، مبلغ 20% مالیات تعیین شده جریمه خواهید شد.

نکته: حتی در صورتی که شرکت یا کسب‌و‌کار شما فعالیتی نداشته است نیز باید نسبت به رد کردن و تنظیم دفاتر قانونی اقدام کنید. حتما به تهیه این دفاتر و پلمپ آنها در بازه زمانی مذکور اقدام کنید.

منظور از رد دفاتر قانونی

حال ممکن است بپرسید منظور از رد دفاتر قانونی چیست؟ در پاسخ باید بگوییم این عبارت نشان دهنده آن است که دفتر قانونی شما مورد قبول ممیز و سازمان امور مالیاتی قرار نگرفته است. عللی که منجر به رد این اسناد می‌شوند، عبارتند از:

در صورتی که پلمپ نشده باشد.
در صورتی که یک یا چند برگ آن در دفتر کم شود.
در صورتی که تاخیر تحریر دفاتر روزنامه را با بیش از 15 روز شاهد باشیم.
در صورتی که ثبت عملیات در دفاتر انجام نشده باشد.
و غیره که می‌توانید موارد مکمل را در آیین نامه تحریر دفاتر قانونی مشاهده کنید.

نکته: توجه کنید که جریمه‌ای نیز برای رد دفاتر قانونی اعمال می‌شود که مقدار آن 10% مبلغ مالیات است.

جمع بندی

در این مقاله تلاش کردیم صفر تا صد تحریر دفاتر قانونی را برای شما شرح دهیم. مکمل این مقاله، مطالعه آیین نامه ماده 95 قانون مالیاتهای مستقیم و کمی تجربه در نگارش این دفاتر است. شما کاربران و صاحبین کسب‌و‌کار می‌توانید تمامی خدمات حسابداری مانند تحریر دفاتر قانونی خود را به مجموعه الوند حسابان بسپارید.