حسابرسی داخلی نوعی سیستم کنترلی بوده که مدیران سازمان برای مشخص شدن کیفیت هزینه کردها و عملیات های مالی و آگاهی از وضعیت مالی شرکت و دارایی ها انجام می دهند . ممیزی داخلی به شناسایی نقاط ضعف فرآیندهای سازمان و محیط کنترلی داخلی می‌پردازد تا بتواند در سریع ترین زمان ممکن به رفع آن‌ها بپردازد و از آسیب به سازمان یا مشتریان آن جلوگیری کند.
حسابرسی داخلی چیست
حسابرسی داخلی به انگلیسی Internal Audit می باشد و در واقع نوعی سیستم کنترلی بوده که مدیران سازمان برای مشخص شدن کیفیت هزینه کردها و عملیات های مالی و آگاهی از وضعیت مالی شرکت و دارایی ها انجام می دهند .
اعضای تیم حسابرسی داخلی توسط شرکت‌ها استخدام می‌شوند تا به کمک ابزارهای لازم، به شناسایی مشکلات پیش از کشف آن‌ها در حسابرسی خارجی و اصلاح اختلالات برای کسب کیفیت عملکردی می پردازند. اعضای این تیم علاوه بر اطمینان از رعایت قوانین و ضوابط، شرکت را در برابر کلاهبرداری، ضررهای مالی یا سوء استفاده ایمن می‌کنند.
تاریخچه حسابرسی
حسابرسی پس از انقلاب صنعتی قرن 18 به طور تدریجی همزمان با توسعه‌ی شرکت‌های سهامی رشد و تکامل یافت. حسابرسی داخلی در عمل مسئول تامین اعتبار صورت‌های مالی آماده شده توسط مدیران برای سهام‌داران بود. همچنین تشخیص فساد و کلاهبرداری نیز از دیگر وظایف آن می‌باشد. امروزه این تیم به ایجاد حاکمیت سازمان، حفظ منابع، انطباق با قوانین، مدیریت بحران و تایید و تحلیل می‌پردازد.
حسابرس داخلی کیست
حسابرسان داخلی به آنالیز و ارزیابی مستندات مالی شرکت می‌پردازند. آن‌ها مشکلاتی نظیر بحران‌ها، کلاهبرداری، شکستن قوانین و نادرستی داده‌ها را شناسایی می‌کنند. این افراد به طور تخصصی آموزش دیده‌اند تا ارزیابی‌های بی طرفانه و مستقل در مورد عملکردهای مالی داشته باشند.
در واقع حسابرس داخلی یکی از افراد مالی و حسابداری شرکت بوده که اختیار دسترسی به همه اسناد و مدارک مالی و غیر مالی را داشته و امکان برقراری ارتباط با مدیران ارشد سازمان را هم دارد .
وظایف حسابرسی داخلی چیست
حسابرسی داخلی به ارزیابی کنترل‌های داخلی شرکت شامل نظارت اداره کل و پروسه‌های حسابداری می‌پردازد. این نوع از حسابرسی از پیروی از قوانین و ضوابط اطمینان حاصل می‌کند و به حفظ گزارشات دقیق و دوره‌ای و جمع آوری اطلاعات کمک می‌کند. بررسی دارایی های موجود، توصیه‌ی اقدامات حفاظتی و امنیتی مناسب، ارزیابی کیفیت سیستم کنترل های داخلی، پیشنهاد بهبود عملکرد کنترل ها و ارزیابی انطباق با خط مشی ها، رویه ها و شیوه های صحیح تجاری از دیگر وظایف حسابرسی داخلی هستند.
نحوه انجام حسابرسی داخلی
- قدم اول: برنامه‌ریزی
پیش از انجام هر پروسه‌ی حسابرسی داخلی، حسابرسان داخلی معمولا یک برنامه‌ی حسابرسی ایجاد می‌کنند. این برنامه شامل نیازمندی‌ها، اهداف و مسئولیت‌های اعضای تیم حسابرسی است و برای هر اقدامی یک بازه‌ی زمانی مشخصی را تعیین می‌کند. به این صورت، برنامه‌ی حسابرسی داخلی هر سازمان باید بر اساس بحران هدایت شود یا به عبارت دیگر، به گونه‌ای طراحی شود که حوزه‌هایی را که بیشترین ریسک را برای شرکت ایجاد می‌کنند، بررسی نماید. برنامه حسابرسی باید شامل نیازهای اساسی و استراتژیک یک سازمان باشد؛ به طور مشابه، تمام اهداف حسابرسی داخلی باید با برنامه شرکت همسو باشند.
- قدم دوم: حسابرسی
شباهت‌های بسیاری میان پروسه‌های حسابرسی داخلی و خارجی وجود دارد. این پروسه‌ها شامل ارزیابی غیر مستقیم تکنیک‌ها با مرور فلوچارت‌ها، دستورالعمل‌ها، اصول کنترلی دپارتمان‌ها یا سایر مستندسازی‌ها است.
- قدم سوم: تهیه‌ی گزارش
گزارشات حسابرسی داخلی می‌تواند رسمی یا غیر رسمی باشد. گزارشات غیر رسمی معمولا برای اطلاع رسانی فوری به مجریان طرح مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولا از هر گزارش یک کپی گرفته می‌شود تا در یک جلسه با مدیران در میان گذاشته شود و از نظرات آن‌ها نیز استفاده شود.
- قدم چهارم: ارزیابی
پس از انجام اقدامات مذکور، حسابرسان برای رسیدن به اهداف نهایی و ایجاد تغییرات مورد نظر از انجام کامل این مراحل اطمینان حاصل می‌کنند.
اهداف حسابرسی داخلی چیست
- ارزیابی کنترل‌های داخلی
منظور از کنترل، اصولی است که شرکت‌ها برای مدیریت بحران و حرکت تمام کارکنان به سمت یک هدف واحد وضع می‌کنند. حسابرسان داخلی این کنترل‌ها را در حوزه‌هایی نظیر کیفیت عملکرد، داده و امنیت اطلاعات ارزیابی می‌کنند.
- ارزیابی انطباق با قواعد تنظیمی
حسابرسان داخلی فرآیندها، برنامه‌ها و استانداردهای شرکت را ارزیابی می‌کنند تا از تناسب آن‌ها با اهداف و انتظارات سهام‌داران و قوانین اطمینان حاصل کنند.
- رفع بحران‌های احتمالی
هر تجارتی روزانه با بحران‌های متعددی روبرو می‌شود؛ حسابرسی داخلی روی مشکلاتی که مانع رسیدن به اهداف شرکت می‌شوند تمرکز می‌کند. در این پروسه مقاومت شرکت در برابر این مشکلات و برنامه‌های آن برای تشخیص و رفع آن‌ها ارزیابی می‌شوند.
- یافتن مستندات
عموما حسابرسان داخلی وظیفه‌ی گزارش یافته‌های خود به رییس امور مالی را بر عهده دارند. این گزارشات شامل پیشنهاداتی برای اصلاح مشکلات موجود هست اما به عمل درآوردن آن‌ها به مدیران والا رتبه وابسته است.
انواع ممیزی‌های داخلی چیست
- حسابرسی‌های مالی
به سوالاتی در مورد حسابداری، تهیه‌ی گزارشات قراردادهای مالی و بررسی کیفیت کنترل‌های داخلی پاسخ می‌دهد.
- حسابرسی داخلی انطباق
تشخیص می‌دهد که آیا دپارتمان‌ها به قوانین، اصول و پروسه‌های سازمان‌ها و دولت پایبند هستند یا خیر.
- حسابرسی‌های عملیاتی
نحوه‌ی استفاده از منابع دپارتمان را ارزیابی می‌کند تا از استفاده از آن‌ها در راه موثر جهت رسیدن به اهداف شرکت اطمینان حاصل کند.
- حسابرسی داخلی اجرایی
روی پروژه‌های اصلی شرکت تمرکز دارد تا از درستی و اثر بخشی فرایند‌ها و کنترل‌های کلیدی مطمئن شود. همچنین پیروی از اصول قرارداد شامل جزئیات صورتحساب پیمانکار نیز بررسی می‌شود.
- حسابرسی سیستم‌های اطلاعاتی
به محیط کنترل داخلی سیستم‌های پردازش اطلاعات خودکار و نحوه‌ی استفاده از آن‌ها می‌پردازد. معمولا ورودی و خروجی، کنترل‌های پردازشی، برنامه‌های بک آپ و امنیت سیستم ارزیابی می شوند.
- حسابرسی یکپارچه
ممیزی مالی/کنترلی یک سیستم را با ارزیابی فناوری اطلاعات سیستم‌ها و زیرساخت‌های پشتیبانی ادغام می‌کند. حسابرسی داخلی یکپارچه می‌تواند اثربخشی هماهنگی بین سیستم های اطلاعاتی و فعالیت های تجاری را برای حمایت از اهداف و مقاصد تعریف شده ی شرکت ارزیابی کند.
- ممیزی های آینده و تست اعتبار سنجی
حسابرسی داخلی یک پایگاه داده از تمام مشاهدات و توصیه‌های حاصل از ممیزی‌های خود نگهداری می‌کند. پس از یک بازه‌ی زمانی معقول، این تیم یک گزارش از وضعیت اقدامات اصلاحی انجام شده تا به امروز از شرکت درخواست می‌کند. حسابرسی اثربخشی این اقدامات اصلاحی را ارزیابی می‌کند و برای تعیین اینکه آیا فرآیندها و کنترل‌های تجدید نظر شده به طور موثر عمل می‌کنند روش‌های آزمایشی پیگیری و اعتبار‌سنجی را انجام می‌دهد.
- تحقیقات ویژه
در صورت لزوم این تحقیقات اجرا می‌شوند. این فعالیت‌های ممیزی بر موارد ادعایی نقض قوانین دولت و سیاست‌ها و مقررات شرکت متمرکز است. دزدی داخلی، سوء استفاده از دارایی‌های شرکت، ادعاهای خط تلفنی و تضاد منافع نمونه‌هایی از ممیزی‌های تحقیقاتی هستند.
تفاوت حسابرسی داخلی و خارجی
هر دو نوع حسابرسی داخلی و خارجی زوایای گوناگون شرکت را ارزیابی می‌کنند تا به یک نظر واحد برسند. با این حال، تفاوت‌های بسیاری بین دو نوع حسابرسی وجود دارد. حسابرسان داخلی عموما کارکنان خود شرکت هستند در حالی که حسابرسان خارجی برای سازمان و مشتریان حکم شخص ثالث را دارند. حسابرسی خارجی یک بررسی مالی است که توسط یک طرف غیر مرتبط با شرکت نظیر الوند حسابان انجام می‌شود. حسابرسی خارجی در چارچوب مجموعه ای از قوانین یا قواعد مشخص صورت می‌گیرد.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های : 9909087-0992 یا 77653794-021 ارتباط برقرار نمایید و از مشاوره کارشناسان حرفه‌ای و با تجربه ما بهرهمند شوید.
حین حسابرسی داخلی، کارکنان شرکت آزادانه نظر می‌دهند، در مورد مشکلات غیرمرتبط با شرکت بحث می‌کنند و سیستم توافقی و منعطفی دارند. در طول حسابرسی خارجی یک برنامه‌ی مشخصی تعریف می‌شود و حسابرسان از اینکه شرکت فراتر از مرزهای حسابرسی نرود اطمینان حاصل می‌کنند. بسته به نوع حسابرسی وجود یک سری ویژگی‌های مشخص در کارکنان حسابرسی خارجی ضروری است. برای مثال در حسابرسی مالی خارجی یک حسابدار عمومی دارای مدرک باید مستندات مالی را تایید کند. در حسابرسی داخلی نیازی به حضور چنین متخصصی در تیم نیست. در نهایت طبیعت مشارکت این دو نوع حسابرسی بسیار متفاوت است.
تفاوت نحوه انتخاب حسابرس داخلی و مستقل
در حسابرسی داخلی شرکت قادر است تیم حسابرسی را خود انتخاب کند. بنابراین، تیم انتخاب شده نشان‌دهنده‌ی علایق تیم مدیریت شرکت می‌باشد. به این صورت امکان استخدام افراد با تجربه‌های مرتبط در تیم فراهم خواهد شد. در حالی که یک شرکت می‌تواند شرکت حسابرسی خارجی و مستقل مد نظر خود را انتخاب کند، امکان دخالت در پروسه‌ی استخدام اعضای تیم حسابرسی خارجی را ندارد.
گزارش حسابرسی داخلی
هدف نهایی هر یک از این حسابرسی‌ها تهیه‌ی یک گزارش حسابرسی داخلی است؛ با این حال دلایل استفاده از این گزارش‌ها متنوع است. گزارش حسابرسی معمولا توسط مدیریت داخلی جهت بهبود عملکردها، پروسه‌ها یا قواعد شرکت توسط مدیران داخلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. گزارش حسابرسی خارجی معمولا توسط افراد خارج شرکت مورد استفاده قرار می‌گیرد.
گزارش نهایی شامل خلاصه‌ای از پروسه‌ها و تکنیک‌های مورد استفاده برای کامل کردن حسابرسی، توصیفی از یافته‌های حسابرسی و پیشنهاداتی برای پیشرفت در زمینه‌ی کنترل‌های داخلی است. همچنین این گزارش در مورد قدم‌های ضروری برای تحقق تغییرات در شرکت و جزئیات پروسه‌های بازرسی آینده بحث می‌کند.
یک حسابرسی داخلی گزارش حسابرسی را در مرحله گزارش‌دهی پیش‌نویس می‌کند. گزارش باید به طور واضح و مختصر نوشته شود تا از تفسیر نادرست جلوگیری شود و مخاطبان مورد نظر را تشویق به خواندن و درک واقعی گزارش کند. یافته‌ها باید با توصیه‌هایی همراه باشد که قابل اجرا بوده و مستقیماً به بهبود فرآیند منجر شود.
تکمیل چک لیست حسابرسی داخلی
هر برنامه‌ی حسابرسی داخلی دارای یک چک لیست است تا از اینکه اعضای تیم به انتظاراتی که از آن‌ها می‌رود دست یافته‌اند اطمینان حاصل کند. این چک لیست یک مستند یا ابزاری است که شامل اطلاعات مستند سازی شده نظیر قواعد حسابرسی، شواهد جمع آوری شده، روش‌ها و آزمون‌های حسابرسی، آنالیز نتایج و همچنین نتیجه گیری و نگاه به آینده نظیر اصلاحات و پیشگیری‌ها می‌باشد.
برای تهیه‌ی یک چک لیست حسابرسی داخلی شرکت اقدامات زیر انجام می‌شوند:
- سیاست‌ها و رویه‌های شرکت مرور می‌شود.
- سطح ریسک شرکت ارزیابی می‌شود.
- چک لیست متناسب با نیازهای خاص شرکت شامل تمام زمینه‌های ضروری که نیاز به ممیزی دارند، تنظیم می‌شود.
- اسناد سیستم مدیریت کیفیت شرکت بررسی می‌شوند.
جمع بندی
حسابرسی داخلی از درستی پروسه‌های سیستم یک شرکت برای رسیدن به اهداف و عملکردی که توسط مدیران وضع شده‌اند اطمینان حاصل می‌کند. وظیفه‌ی اصلی اعضای این تیم کمک به شناسایی و رفع مشکلات پیش از حسابرسان خارجی است. شناسایی خطرات خطاهای انسانی یا اختلالات سیستمی در مواقع بحرانی و مهم نیز از وظایف این تیم هستند. حسابرسان داخلی به سرعت مشکلات را اصلاح، به حفظ محبوبیت شرکت‌ها کمک و از ضررهای مالی جلوگیری می‌کنند. هنگام انجام حسابرسی، آگاهی از خطاهای رایجی که ممکن است خود حسابرسان مرتکب شوند نیز اهمیت داد. آگاهی نسبت به این موضوع می‌تواند به بهبود عملکرد و ارزیابی‌های حسابرسان کمک کند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های : 9909087-0992 یا 77653794-021 ارتباط برقرار نمایید و از مشاوره کارشناسان حرفه‌ای و با تجربه ما بهرهمند شوید.
بدون دیدگاه