انواع شرکت ها را بر اساس قانون تجارت بشناسید

انواع شرکت ها در قانون تجارت به 7 دسته کلی تقسیم شده اند که شامل شرکت سهامی، شرکت با مسئولیت محدود، شرکت تضامنی، شرکت مختلط غیر سهامی، شرکت مختلط سهامی، شرکت نسبی و شرکت تعاونی تولید و مصرف می شوند. تفاوت شرکت ها با یکدیگر شامل مدت زمان تشکیل، حداقل تعداد شرکا، موضوع فعالیت، مسئولیت مالی اعضا، مرجع نظارت و حداقل تعداد مدیران می شود. صاحبان کسب و کارها با اطلاع از وظایف و اختیاراتی که دارند، مدیران شرکت را انتخاب می کنند تا بتوانند شرکت خود را ثبت نمایند. اشخاص حقیقی و حقوقی برای ثبت شرکت خود بایستی مدارک شرکت اعم از اساسنامه شرکت، شرکتنامه و تقاضانامه را تهیه و در وب سایت ssaa.ir بارگذاری کنند.

نوع شرکت، تعیین کننده حدود و اختیارات مدیران و سهامداران می باشد. جهت آشنایی بیشتر با انواع شرکت ها در قانون تجارت، ادامه این مقاله را دنبال کنید.

 

تعریف شرکت

به مجموعه ای از افرادی که دور هم جمع می شوند و فعالیت تجاری یا فرهنگی انجام می دهند، شرکت گفته می شود. شرکت در لغت به معنای شریک شدن در کار تجاری یا فرهنگی می باشد. شرکای هر شرکت با همکاری یکدیگر به درآمد می رسند. سود و زیان حاصل از فعالیت های تجاری یا فرهنگی، مطابق با قرارداد شرکت بین شرکا تقسیم می شود. شرکت های تجاری در زمینه های صنعتی، اقتصادی، تولیدی و کشاورزی، فعالیت دارند. صاحبان کسب و کارها، ترجیح می دهند شرکت های تجاری و غیرتجاری، تاسیس کنند تا از مزایای آن، بهره مند شوند. متاسفانه، آگاهی نداشتن از مواد قانونی ثبت شرکت، موجب بروز مشکلات حقوقی و ثبتی متعددی می شود.

 

از این رو، صاحبان کسب و کارها با اطلاع از وظایف و اختیاراتی که دارند، مدیران شرکت را انتخاب می کنند تا بتوانند شرکت خود را ثبت نمایند. مطابق ماده 571 قانون مدنی ایران، شرکت، اجتماع حقوق مالکین متعدد در شی واحد به نحو اشاعه می باشد. مطابق قانون تجارت، شرکت از قراردادی تشکیل شده است که طبق آن، سود و زیان شرکای شرکت، محاسبه و پرداخت می شود. هر شرکت از هیات مدیره تشکیل شده است که توسط اشخاص حقوقی، مدیریت و کنترل می شود.

 

 

مراحل تاسیس و ثبت شرکت های تجارتی

ثبت انواع شرکت ها در قانون تجارت بر عهده اداره ثبت شرکت ها می باشد. مراحل ثبت شرکت به شرح زیر است:

1- تکمیل مدارک: اشخاص حقوقی و حقیقی بایستی مدارک مورد نیاز اداره ثبت شرکت ها را آماده کنند.

انواع شرکت ها در قانون تجارت

2- انتخاب نام شرکت: اشخاص حقوقی و حقیقی بایستی 5 نام با رعایت کلیه قوانین و دستورالعمل های اداره ثبت شرکت ها، انتخاب کنند و به اداره ثبت تحویل دهند تا توسط کارشناسان، ارزیابی شوند.

مقاله پیشنهادی : با قوانین انتخاب نام شرکت آشنا شوید

3- تنظیم مدارک شرکت: صاحبان کسب و کارها، مدارک شرکت اعم از اساسنامه، شرکتنامه و تقاضانامه را تهیه و تنظیم می کنند.

4- امضای مدارک: مدارک شرکت بایستی توسط کلیه شرکا، امضا شوند.

5- ارسال مدارک به اداره ثبت شرکت ها: اشخاص حقیقی و حقوقی، پس از آماده سازی مدارک شرکت بایستی آن ها را به اداره ثبت شرکت ها تحویل دهند. بارگذاری مدارک از طریق آدرس اینترنتی ssaa.ir صورت می گیرد.

6- دریافت آگهی: پس از تایید مدارک و ثبت نام شرکت، آگهی صادر می شود.

 

 

انواع شرکت های تجاری بر اساس ماده 20 قانون تجارت

شرکت سهامی

یکی از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت های سهامی هستند. سرمایه شرکت سهامی به سهام تقسیم می شود. مسئولیت صاحبان سهام به میزان مبلغ اسمی سهام آن ها محدود می گردد. شرکت های سهامی، بازرگانی حساب می شوند. تعداد شرکای شرکت های سهامی نباید کم تر از 3 نفر باشد. شرکت های سهامی، دو نوع هستند. نحوه فعالیت شرکت های سهامی نوع اول یا شرکت های سهامی عام، به این صورت است که موسسین بایستی قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم عادی، تامین نمایند. نحوه فعالیت شرکت های سهامی نوع دوم یا شرکت های سهامی خاص، به این صورت است که موسسین بایستی تمام سرمایه مورد نیاز شرکت را تامین کنند.

 

شرکت با مسئولیت محدود

یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت با مسئولیت محدود می باشد. به شرکت هایی که با هدف انجام فعالیت های تجاری با حضور دو یا چند نفر، تشکیل می شوند، شرکت با مسئولیت محدود گفته می شود. هر یک از شرکا به اندازه سرمایه ای که به حساب شرکت واریز کرده اند، نسبت به شرکت، تعهد دارند. پس از واریز سرمایه نقدی تادیه و سهم الشرکه غیر نقدی، فعالیت شرکت با مسئولیت محدود، شروع می شود. میزان سهم الشرکه غیر نقدی هر شخص بایستی مشخص گردد. این نوع شرکت ها دارای شرکای زیادی هستند. در نام شرکت بایستی عنوان “شرکت با مسئولیت محدود”، ذکر شود، چرا که در غیر این صورت، آن شرکت، تضامنی محسوب می شود.

 

شرکت تضامنی

یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت های تضامنی هستند. شرکت تضامنی به شرکتی گفته می شود که با عنوان “تضامنی” برای امور تجارتی تشکیل می گردد. دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی، فعالیت خود را شروع می کنند. اگر دارایی شرکت تضامنی برای پرداخت کلیه قروض، کافی نباشد، شرکای شرکت بایستی کلیه قروض شرکت را پرداخت نمایند. ذکر نام یکی از شرکا در کنار نام شرکت های تضامنی، الزامی می باشد. مطابق مواد 116 و 117 قانون تجارت، نیازی به ذکر نام تمامی شرکا نیست! کافی است که نام یکی از شرکا، همراه با عبارت “و شرکا” یا “و برادران” بیان شود. به این نوع شرکت های مشارکتی، شرکت تضامنی گفته می شود.

 

شرکت مختلط غیر سهامی

یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت مختلط غیر سهامی می باشد. شرکت مختلط غیر سهامی به شرکت هایی گفته می شود که با هدف انجام امور تجاری و با حضور یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود تشکیل می شوند. شرکت های مختلط غیر سهامی، نیازی به انتشار سهام ندارند. شرکت های مختلط غیر سهامی، دو نوع هستند. نوع اول شرکت های مختلط غیر سهامی، ترکیبی از شرکت های تضامنی و سهامی هستند که در آن ها، یک یا چند نفر، شریک ضامن و دارای سهم الشرکه می باشند. نوع دوم شرکت های مختلط غیر سهامی، ترکیبی از شرکت های تضامنی و شرکت هایی با مسئولیت محدود می باشند.

 

 

شرکت مختلط سهامی

یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت مختلط سهامی است. شرکت های مختلط سهامی، شرکت هایی هستند که از چندین شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن، تشکیل می شوند. سرمایه شرکای سهامی به صورت سهام یا قطعات سهام متساوی القیمه می باشد. از این رو، مسئولیت شرکا به میزان سرمایه گذاری آن ها بستگی دارد. سرمایه شرکای ضامن به صورت سهام نیست! مسئولیت کلیه قروض شرکت مختلط سهامی بر عهده شرکای ضامن می باشد. مسئولیت شرکای ضامن در مقابل طلبکاران و نحوه برقراری ارتباط آن ها با یکدیگر، مطابق با مقررات شرکت مختلط سهامی، می باشند.

 

شرکت نسبی

یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت های نسبی هستند. شرکت های نسبی با هدف انجام امور تجاری و با حضور دو یا چند نفر تشکیل می شوند. مسئولیت هر یک از شرکا به میزان سرمایه ای که به حساب شرکت واریز کرده اند، بستگی دارد. در نام شرکت بایستی عبارت “شرکت نسبی” ذکر شود. حداقل، ذکر نام یکی از شرکا در نام شرکت، الزامی است. مطابق مواد 116 و 117 قانون تجارت، نیازی به ذکر نام تمامی شرکای شرکت نیست! کافی است که نام یکی از شرکا، همراه با عبارت “و شرکا” یا “و برادران” بیان شود. مسئولیت تادیه قروض شرکت بر عهده کلیه شرکا می باشد. هر یک از شرکا به میزان سرمایه ای که به حساب شرکت، واریز کرده اند، مسئولیت دارند.

 

شرکت تعاونی تولید و مصرف

یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت، شرکت تعاونی می باشد. هدف از تشکیل شرکت های تعاونی، تولید و فروش محصولات و خدمات است. در شرکت تعاونی تولید و مصرف، حق رای شرکا و سهامداران به میزان سرمایه آن ها بستگی ندارد. از این رو، هر شخص حقیقی و حقوقی در شرکت تعاونی دارای یک رای می باشد.

 

 

مقایسه انواع شرکت های تجاری

انواع شرکت ها در قانون تجارت از لحاظ مدت زمان تشکیل، حداقل تعداد شرکا، موضوع فعالیت شرکت ، مسئولیت مالی اعضا، مرجع نظارت و حداقل تعداد مدیران با یکدیگر تفاوت ها و شباهت هایی دارند. برای بررسی انواع شرکت های تجاری می توانید جدول زیر را مطالعه نمایید:

 

نام شرکت	زمان تشکیل	حداقل تعداد شرکا	موضوع فعالیت	مسئولیت مالی اعضا	مرجع نظارت	حداقل تعداد مدیران
سهامی	قبول کتبی توسط مدیران و بازرسان	سهامی عام 5 و سهامی خاص 3	تجاری یا غیر تجاری	تا میزان سرمایه	الزام وجود بازرس	عام 5 و خاص 3
با مسئولیت محدود	تادیه تمام سرمایه نقدی و تسلیم سهم الشرکه غیر نقدی	2	تجاری	تا میزان سرمایه	الزام هیات ناظر در صورت وجود بیش از 12 شریک	از بین شرکا یا خارج 1
تضامنی	تادیه تمام سرمایه نقدی و تسلیم سهم الشرکه غیر نقدی	2	تجاری	نامحدود	پیش بینی نشده	از بین شرکا یا خارج 1
مختلط غیر سهامی	تادیه تمام سرمایه نقدی و تسلیم سهم الشرکه غیر نقدی	2	تجاری	شریک ضامن نامحدود	پیش بینی نشده	از بین شرکای ضامن 1
مختلط سهامی	تعهد تمام سرمایه و پرداخت حداقل یک سوم	4	تجاری	شریک ضامن نامحدود و شرکای سهامی تا میزان سرمایه	الزام وجود هیات ناظر	از بین شرکای ضامن 1
نسبی	تادیه تمام سرمایه نقدی و تسلیم سهم الشرکه غیر نقدی	2	تجاری	نامحدود و به نسبت سرمایه	پیش بینی نشده	از بین شرکا یا خارج 1
تعاونی	ثبت شرکت	7	تجاری یا غیر تجاری	محدود به میزان سهم	الزام وجود بازرس	3

 

ویژگی انواع شرکت های تجارتی

شرکت های مختلط سهامی یکی از انواع شرکت ها در قانون تجارت هستند که پیش تر با آن، آشنا شدیم. شرکت های مختلط سهامی توسط شرکای ضامن، اداره می شود. اگر بدهی شرکت مختلط سهامی، مازاد بر دارایی آن باشد، مسئولیت پرداخت بدهی بر عهده شرکای ضامن می باشد. برای مدیران شرکت های مختلط سهامی، وظایف خاصی تعریف نشده است. زمان مدیریت آن ها هم محدودیتی ندارد. از دیگر ویژگی های این شرکت ها می توان به نحوه تقسیم سود بین شرکا اشاره کرد. هیچ گونه قانونی برای تقسیم سود بین شرکای شرکت های مختلط سهامی، تعریف نشده است. کلیه توافقات شرکا بایستی در اساسنامه شرکت، ذکر شود.

 

 

شرکت های تعاونی، یکی دیگر از انواع شرکت ها در قانون تجارت هستند. شرکت های تعاونی با هدف کسب سود، تشکیل نشده اند. رفع احتیاجات و تامین کالاهای مورد نیاز با قیمت کم تر از جمله اهداف احداث شرکت های تعاونی هستند. مسئولیت شرکای شرکت های تضامنی، نامحدود می باشد. از این رو، کلیه شرکا نسبت به پرداخت بدهی های شرکت های تضامنی مسئول هستند. اگر دارایی شرکت برای پرداخت بدهی ها، کافی نباشد، شرکای شرکت بایستی بدهی ها را پرداخت کنند. پس از سرمایه گذاری هر یک از شرکا در شرکت تضامنی، اموال آن ها در اختیار شرکت قرار و تحت مالکیت کلیه شرکا قرار می گیرد.

در شرکت های تضامنی، کلیه شرکا در سود و زیان، شریک هستند. از این رو، سود و زیان هر شریک بر اساس توافق شرکا، تقسیم می شوند. توافق شرکا در شرکتنامه، ذکر می شود. شرکت های تضامنی با فوت یکی از شرکا، توافق شرکا و ورشکستگی به کار خود، پایان می دهند. به عبارتی، عمر کوتاهی دارند و در مدت کوتاهی، منحل می شوند.

 

جمع بندی

در این مقاله، راجع به انواع شرکت ها در قانون تجارت و ویژگی آن ها، صحبت شد. الوند حسابان، موسسه مشاوره مالی معتبری است که در زمینه نحوه انتخاب نوع شرکت به صاحبان کسب و کارها، اشخاص حقوقی و حقیقی، مشاوره می دهد. از این رو، صاحبان کسب و کارها، اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند به الوند حسابان مراجعه کنند و نوع شرکت خود را تعیین نمایند. هدف از انتخاب نوع هر شرکت، تعریف سیاست های راهبردی، اهداف مالی، تعیین حدود اختیارات مدیران و سهامداران می باشد. از این رو، صاحبان کسب و کارها، اشخاص حقیقی و حقوقی بایستی در انتخاب نوع شرکت و کسب و کار خود، حساسیت نشان دهند.

جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های : 9909087-0992 یا 77653794-021 ارتباط برقرار نمایید و از مشاوره کارشناسان حرفه‌ای و با تجربه ما بهره‎‌مند شوید.