مسئولیت‌های مدیرعامل در قبال بدهی شرکت چیست

توجه به مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت بسیار مهم است. هیئت های مدیره وظیفه دارند برای حفظ اموال و دارایی های شرکت و سهامداران برنامه داشته باشند. آنها باید شرکت را به سودآوری رسانده و تصمیمات درستی را برای جلوگیری از ورشکستگی شرکت اخذ کنند. با این حال ممکن است برخی شرکت ها ورشکسته شده و بدهکار شوند. به همین خاطر مسئله پرداخت بدهی و مسئولیت آن موضوع مهمی است که در ادامه راجع به آن کامل صحبت می کنیم.

منظور از بدهی شرکت چیست

برای اینکه مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت را توصیف کنیم، لازم است با مفهوم بدهی شرکت ها و قوانین مرتبط با آنها آشنا شوید.

بدهی شرکت چیست؟ یکی از مسائل نگران کننده و مهمی که باید در حسابداری شرکت ها به آن توجه کنید، آشنایی و کنترل بدهی شرکت ها می باشد. در این خصوص لازم است بدانید که بدهی، تعهد مالی است که شرکت باید آن را از خود و به نفع دیگران بپردازد. همانند شخصیت های حقیقی، شرکت ها نیز دارای حساب بستانکار و بدهکار می باشند که لازم است هرکدام از آنها به دقت مورد ارزیابی قرار گیرد.

شرکت ها می توانند به صورت های مختلفی بدهکار شوند که این روش ها عبارتند از:

• قرض گرفتن: یکی از متداول ترین روش هایی است که معمولا شرکت ها را بدهکار می کند. در این حالت شاهد آن هستیم که این شخصیت های حقوقی با گرفتن وام و اعتبارات مالی از بانک ها یا سایر موسسات، زیر بار بدهی می روند.
• اوراق قرضه: یکی دیگر از کارهایی که شرکت ها با انجام آن دچار بدهی می شوند، اوراق قرضه است. اوراق قرضه را می توان همانند یک وام با بهره دانست که در یک بازه زمانی باید پرداخت شود.
• خرید اعتباری: بسیاری از شرکت ها هستند که کالاها یا خدماتی را بر مبنای اعتبار خود تهیه می کنند. سپس با عقد قراردادی زمان بازپرداخت ها را مشخص می نمایند. این نوع شیوه ایجاد بدهی منجر به تراکنش ها در حساب های پرداختنی شده و بدهی کوتاه مدتی را ایجاد می کند.
• اجاره ها: اجاره تجهیزات می توانند خود باعث ایجاد بدهی شوند که در ترازنامه ها ثبت می شود.

همچنین از دیگر راه هایی که منجر به ایجاد بدهی شرکت می شود می توان گفت:

• ادغام و تملک شرکت ها یا مجموعه های دیگر.
• صدور سفته.
• اضافه برداشت ها.
• وام از صاحبین اشخاص.
• تعهدات پرداخت نشده کارکنان و نیروها.
• احکام حقوقی ناشی از جریمه ها و غیره.

طبقه بندی و گزارش های ناشی از بدهی ها را می توان با توجه به تاریخ سر رسید در ترازنامه مشاهده نمود.

قوانین راجع به بدهی شرکت که باید بدانید

پیش از بررسی مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت، راجع به قوانینی که در مورد بدهی این شخصیت های حقوقی بیان شده اند می‌ توان گفت:

• با توجه به قانون مالیات در کشور، مسئولیت بدهی هایی که مرتبط با مالیات می شوند، بر عهده مدیران مجموعه است.
• از سوی دیگر با توجه به قانون تجارت، باید بدانید که مدیران بسته به مسئولیت و دوره ای که حضور دارند، باید تعهدات مالی شرکت را ادا کنند.

بنابر دو نکته قبل، مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت مهم است و باید همواره وضعیت چنین حسابی را در گزارش ها در نظر بگیرید.

• طلبکارها این حق را دارند که در صورت عدم پرداخت بدهی شرکت، برای مصادره اموال آن و نیز دارایی مدیریت اقدام کنند. در این صورت بدهکاران باید برای فروش دارایی های خود اقدام نمایند تا بتوانند بودجه لازم برای تسویه حساب طلبکاران را تامین نمایند. مهم است افرادی مسئولیت مدیر عامل شرکت را برعهده بگیرند که توانایی انجام این کار را داشته باشند.
• بدهی ها از نظر قوانین حسابداری به 2 بخش تقسیم می شوند. اولین مورد مربوط به بدهی های جاری هستند که باید در طی 1 سال آینده تسویه کنید. این کار می تواند از محل دارایی های جاری و یا ایجاد یک بدهی دیگر برای تسویه بدهی قبلی انجام گردد. در نوع دوم، بدهی های غیر جاری قرار می گیرند که معمولا بازپرداخت آنها 1 ساله نیست. از جمله مثال ها در این بخش می توان به ذخیره مزایای پایان خدمت برای کارکنان و یا تسهیلاتی که به صورت بلند مدت از بانک ها اخذ شده اند اشاره نمود.
• در برخی قوانین، مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت به صورت شخصی است. مثلا در حالتی که تخلف از سوی هیئت مدیره صورت گرفته باشد و منجر به ایجاد چنین بدهی شود، باید از طرف این افراد نیز به صورت مشترک بازپرداخت انجام گردد.

نکته: مورد قبلی که بیان کردیم به ویژه پس از ورشکستگی شرکت ها اهمیت پیدا می کند. چراکه یکی از راه های تامین مالی، اثبات تخلف مدیران است که باید براساس قوانین و اساسنامه شرکت رفتار می کردند.

مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت چیست

همانطور که گفتیم، مسئولیت حقوقی مدیرعامل در بحث بدهی بسیار مهم و غیر قابل چشم پوشی است. این افراد وظیفه دارند تا برای حفظ و مراقبت از اموال شرکت اقدام کرده و تلاش خود را برای جلوگیری از تضییع حقوق سهامداران به کار بگیرند. در این خصوص ابتدا لازم است بدانید:

• در شرکت های سرمایه ای، شرکا باید بر مبنای مشارکت خود و میزان سرمایه آورده، سهمی در پرداخت بدهی بگیرند. در این شرکت ها نمی توان به شرکا مراجعه نمود و مهم است بدانید این افراد بیش از مقدار سهم خود، برای پرداخت بدهی مسئولیتی ندارند.
• در شرکت های شخصی شرکا باید برای پرداخت بدهی ها، مسئولیت های خود را ادا کنند. نمونه این نوع شرکت ها را می توان موسسات تضامنی معرفی کرد که هر یک از شرکا وظیفه‌ی پرداخت بدهی های شرکت را دارند.

اما در دیگر مدل های شرکت ها، مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت زمانی است که متهم شناخته شود. در واقع پرداخت بدهی جدا از وظایف مالکین و سهامداران می باشد. مبالغی که برای بدهی در نظر گرفته شده و باید پرداخت شوند، از دارایی های خود شرکت برداشته می شود. این بدهی از سهامدار یا مالک گرفته نخواهد شد.

مسئولیت شرکا در قبال بدهی شرکت در مدل های مختلف

همچنین راجع به مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت ها در مدل های دیگر می توان گفت:

• شرکت با مسئولیت محدود: شریک بر اساس مقدار سرمایه ای که دارد، مسئولیت پرداخت بدهی را خواهد داشت.
• شرکت سهامی خاص و عام: در این مدل پرداخت بدهی بر مبنای میزان سرمایه و مبلغ اسمی است که صاحبان سهام دارند. اگر بخواهیم یک مثال بزنیم باید گفت فرض کنید سرمایه شرکت در حدود 2 میلیون تومان است. فردی دویست هزار تومان معادل با 10 درصد سهم دارد. این فرد برای پرداخت بدهی ها تا میزان 10% مسئولیت خواهد داشت.

نکته مهم: زمانی پرداخت بدهی برعهده سهامدار می افتد که دارایی های شرکت کفاف پرداخت بدهی ها را ندهند.

• شرکت های نسبی: این مورد هم مانند شرکت های سهامی خاص و عام می باشد و شرکا براساس میزان سهم شان، مسئول بدهی شرکت هستند.
• شرکت های تضامنی: در این حالت زمانی که دارایی شرکت نتواند پاسخگوی بدهی ها باشد، باید شرکا قدم به پیش بگذارند. تفاوت پرداخت بدهی در این شرکت ها این است که شریک بدون توجه به میزان سرمایه، مسئولیت پرداخت بدهی را دارد.
• شرکت مختلط سهامی: این مجموعه ها براساس ساختاری که دارند، به 2 شکل برای تسویه بدهی شرکت اقدام می کنند. در ابتدا افرادی که سرمایه دار هستند، به میزان سهمی که دارند برای پرداخت بدهی عمل می کنند. همچنین زمانی که دارایی شرکت کافی نباشد، افرادی که به عنوان شریک ضامن شناخته می شوند، برای پرداخت بدهی اشخاص دیگر اقدام خواهند کرد.
• شرکت تعاونی: در این حالت سهامدار به میزان سرمایه خود برای پرداخت بدهی اقدام می کند.
• شرکت مختلط غیرسهامی: در این حالت مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت و سرمایه داران به میزان سهم شان خواهد بود. شریک ضامن نیز باید برای کلیه بدهی ها مسئولیت کامل پرداخت را داشته باشد.

دیگر اقدامات مدیرعامل در مواجهه با بدهی شرکت

از آنجایی که نقش و مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت مهم است، می توان به چند اقدام مهم در این قسمت اشاره کرد. بهتر است مدیران همواره آنها را انجام دهند.

• بررسی مداوم گزارش ها.
• بررسی جریان درآمدها و هزینه ها.
• نوآوری و آگاهی از بازخورد مشتریان.
• به کارگیری طرح های جدید و ترند برای جا نماندن از رقبا.
• افزایش سهم بازار که نباید صرفا در یک محدوده خاص باشد.
• برنامه ریزی برای کاهش هزینه.
• هدفمندی منابع مالی و مصارف آن.

نحوه تسویه بدهی شرکت به چه شکلی می باشد

حال که فهمیدیم مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت چیست، بد نیست راجع به تسویه بدهی شرکت نیز صحبت کنیم. این کار در جریان یک عملیات به نام تصفیه صورت می گیرد که دارایی های شرکت برای وصول طلب ها نقد می شوند. زمانی که این پروسه با انحلال شرکت صورت گیرد، اقدامات این مجموعه صرفا در راستای تصفیه محدود خواهد شد و معاملات جدید تجاری نمی توانند خارج از آن منعقد شوند.

همچنین شما می توانید برای انجام عمل تسویه حساب، از وکیل بدهی شرکت استفاده کنید. یکی دیگر از افرادی که می توانند بدهی ها را کمتر کنند، متخصصین و مشاورین مالیاتی و مالی هستند. ما در مجموعه الوند حسابان می توانیم خدمات مرتبط به این موضوع را برای مدیران ارائه کنیم.

جمع بندی

در این مقاله تلاش کردیم مسئولیت مدیرعامل در قبال بدهی شرکت را بیان کنیم و شما را با مدل های مختلف آن آشنا نماییم. سپس توصیه هایی را در خصوص اینکه نقش مدیر عامل چقدر مهم است و نحوه تسویه به چه شکلی انجام می شود ارائه دادیم. اگر شما هم به این چنین مسائلی علاقمند هستید، با بلاگ سایت ما همراه باشید.