کتمان درآمد یکی از تخلفاتی است که می تواند خواسته یا ناخواسته توسط مودی انجام شود. در این حالت سازمان با بررسی اسناد و شواهد، نسبت به توبیخ مودی اقدام نموده و علاوه بر دریافت مالیات از درآمد ذکر نشده، او را جریمه می کند. به همین خاطر بسیار مهم است که هر مودی مالیاتی، از این موضوع آگاه بوده و از آن جلوگیری کند.
اظهار درآمد یکی از مهم ترین تکالیف مالیاتی مودیان است؛ چراکه تعیین کننده میزان مالیات شخص خواهد بود. مالیات هزینه ای است که ضریبی از درآمد (سود) فرد بوده و باید اطلاعات فروش و سود مودی به دقت وارد شوند. این امر باعث خواهد شد تا مالیات به مقدار صحیح و واقعی آن محاسبه گردد. به همین خاطر شاهد آن هستیم که عده ای تلاش می کنند تا برای کاهش مالیات خود، سود یا درآمدشان را کمتر ذکر کنند. سازمان برای جلوگیری از این موضوع، قوانین و جرائم کتمان درآمد را در نظر گرفته است. در ادامه با ما باشید تا یکبار برای همیشه با این موضوع آشنا شویم.
کتمان درآمد چیست
یکی از موضوعات مهم در بحث مالیات، کتمان درآمد است که جریمه های سنگینی برای آن در نظر گرفته شده و مودیان می بایست از انجام آن پرهیز کنند. کتمان درآمد یک عمل است که از سوی مودی سر زده و در صورت تشخیص توسط سازمان امور مالیاتی، جرایمی برای آن در نظر گرفته می شوند. ابتدا در تعریف این اصطلاح باید گفت:
- کتمان درآمد به معنای پنهان کردن سود شما است که در یک دوره مالی رخ داده و شما باید کل درآمد خود را در اظهارنامه مالیاتی ابراز می کردید.
مثلا زمانی که شما به عنوان یک شرکت، بخشی از بودجه خود را صرف یک عمل تجاری کرده و از آن مقداری سود کسب می کنید، در صورتی که
- این خرید و فروش ها و عملیات های تجاری در دفاتر یا مدارک ارائه شده به سازمان امور مالیاتی ثبت نشده باشند یا در اظهارنامه بیان نشوند عمل کتمان درآمد رخ می دهد.
نکته: این موضوع برای بسیاری از مودیان رخ داده است که بخشی از حساب و کتاب های خود را در نرم افزار حسابداری درج نکرده اند. سپس با مشکل کتمان درآمد روبرو شدند.
ممکن است این سوال در ذهن شما خلق شود که چرا کتمان درآمد اینقدر اهمیت دارد و سازمان مالیاتی روی آن حساس است؟ در این خصوص می توان به چند دلیل اشاره کرد. اول آنکه سازمان مالیاتی با فرض صحیح بودن آنچه مودی بیان می کند، درخواست ها و اطلاعات ابراز شده او را بررسی می نماید. پس در قدم اول مودی نباید اطلاعات نادرستی را ابراز کند. در ثانی، مالیات یک هزینه است که با یک نرخ خاص نسبت به درآمد سنجیده می شود. در نتیجه اگر درآمد کمتر از آنچه واقعیت دارد ابراز گردد، مالیات کمتری به شما تعلق خواهد گرفت و این موضوع مورد قبول سازمان نیست.
جریمه مالیاتی کتمان درآمد برای شخص حقیقی و حقوقی
حال این سوال مطرح می شود که جرائم کتمان درآمد برای شخص حقیقی و حقوقی که مودی مالیاتی است، چه چیزهایی می باشند. در این خصوص باید به ماده 192 قانون مالیات مستقیم مراجعه کنیم که می گوید:
- در تمام مواردی که مودی یا نماینده او برای پرداخت مالیات مکلف می شوند، می بایست برای تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر و پرداخت مالیات اقدام شود. در غیر اینصورت باید به میزان 30% مالیات متعلقه برای اشخاصی که حقوقی هستند و نیز به مقدار 10% مالیات متعلقه برای افرادی که حقیقی هستند، جریمه پرداخت شود.
اگر به خط بعدی این ماده نگاهی بیندازیم، قانون گذار می گوید که این حکم برای کتمان درآمد در اظهارنامه های تسلیمی و نیز اظهار هزینه هایی که واقعی نیستند نیز جاری می باشد. در نتیجه می توان گفت:
جریمه مالیاتی کتمان درآمد برای شخص حقیقی و حقوقی به ترتیب به میزان 10% و 30% مالیات متعلقه می باشد.
نکته: توجه کنید که هرکدام از مواردی که در این ماده گفته شده اند، با یکدیگر متفاوت هستند. مثلا تسلیم و ارسال اظهارنامه که باید در موعد مقرر (4 ماه پس از اتمام سال مالی (اشخاص حقوقی) و خرداد ماه (افراد حقیقی)) انجام شود. همچنین اظهار هزینه های غیر واقعی و کتمان درآمد نیز متفاوت بوده و می بایست جداگانه بررسی شوند.
نکته: مهم است که مودیان، ابزارهای سازمان امور مالیاتی را برای تشخیص میزان درآمدهای فرد دست کم نگیرند. مثلا سازمان امور مالیاتی به اطلاعات شبکه بانکی به صورت کامل دسترسی دارد و کل واریزی های افراد را به تفکیک سال و ماه خواهد داشت. از سوی دیگر این سازمان می تواند میزان فروش و درآمد افراد را براساس آنچه دیگران اظهار کرده اند و کد اقتصادی او، محاسبه کند.
جریمه کتمان درآمد مالیات بر ارزش افزوده
یکی دیگر از قوانینی که در زمینه کتمان درآمد وجود دارد، مربوط به مالیات بر ارزش افزوده است. در این حالت نیز برخی از مودیان تلاش می کنند تا فروش کمتری را ذکر کرده و در عین حال، هم مبلغ کالا و نیز مبلغ مالیات بر ارزش افزوده را دریافت می کنند. سپس آن را به سازمان امور مالیاتی واریز نکرده و برای خود نگه می دارند. این تخلف یکی از حساس ترین موضوعاتی است که سازمان برای آن نیز جرایم سنگینی در نظر گرفته است. این جرایم عبارتند از:
- در صورتی که مودی نسبت به کتمان معامله یا بیش اظهاری اقدام کند، باید مقدار 2 برابر مالیات پرداخت نشده تا زمان مقرر را به سازمان جریمه دهد. این قانون براساس ماده 36 قانون مالیات ارزش افزوده مصوب 1400 تعریف شده است. همچنین در صورتی که این تخلف تا قبل از 2 سال فاصله زمانی مجددا تکرار شود، مبلغ جریمه به 3 برابر مالیات پرداخت نشده افزایش می یابد.
- برای عرضه کنندگان طلا و جواهر، در صورتی که کتمان یا عدم ثبت معاملات صورت گیرد، به میزان 10% مالیات و عوارض جریمه لحاظ می گردد. این قانون بر مبنای جزء 3 بند ب از ماده 36 تعریف شده است.
همچنین از دیگر جرایم در این بخش می توان گفت:
- در صورتی که مالیات ارزش افزوده از اشخاص غیر مجاز دریافت گردد، باید به میزان 2 برابر مالیات و عوارض دریافتی، جریمه پرداخت شود.
بخشنامه کتمان درآمد
بخشنامه ها، یکی از مهم ترین اسناد در امور حسابداری و مالیاتی هستند که می توانند برای اطلاع رسانی و آگاهی موضوعات مختلف منتشر شوند. معمولا این اسناد شامل یکسری توضیحات یا دستورالعمل ها است که همه کارشناسان مالیاتی باید آنها را مطالعه کنند.
بخشنامه های کتمان درآمد را می توان در چند مورد زیر یافت که عبارتند از:
- بخشنامه شماره 517/98/200 مورخ 10 آذرماه سال 1398.
- بخشنامه اصلاح ماده 192 قانون مالیات مستقیم به شماره 200/97/97/ص.
- بخشنامه شماره 200/95/27 به تاریخ 14/5/1387 که مربوط به عدم تسری مواد 190 و 192 ق.م.م است.
- بخشنامه 17/93/230 که مربوط به جرائم کتمان درآمد در ماده 192 مربوط می باشد.
- بخشنامه شماره 22056/2628/4/30 که مربوط به الزام درج جرایم در برگ های قطعی مالیات است.
- بخشنامه شماره 36219/230/د.
- بخشنامه شماره 8362/200/ص راجع به بخشودگی جرایم ماده 192 و ارائه یکسری تذکرات در رابطه با موضوعات مختلف می باشد.
شما می توانید با جستجوی هرکدام از این بخش نامه ها، از قوانین و جرائم کتمان درآمد یا موضوعات مرتبط به این موضوع آگاه شوید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های : 9909087-0992 یا 77653794-021 ارتباط برقرار نمایید و از مشاوره کارشناسان حرفه‌ای و با تجربه ما بهرهمند شوید.
شرایط بخشش جریمه مالیاتی کتمان درآمد
بخشش جرایم کتمان درآمد تنها در زمانی انجام می شود که این نوع جریمه قابلیت معاف شدن و تخفیف دادن را داشته باشد. حال آنکه قانون گذار به صراحت آن را رد کرده و هیچ تخفیفی یا بخششی را برای درآمدهای کتمان شده در نظر نگرفته است. این موضوع برمبنای ماده 146 قانون مالیات های مستقیم و بند ژ آن بیان می گردد. در این ماده، مالیات با نرخ صفر نیز از درآمد کتمانی سلب شده است.
کتمان درآمد مسئله بسیار مهمی است که مودیان باید حتما نسبت به ثبت و اظهار درآمدهای خود اقدام کنند. همچنین شما مودیان باید اسناد کافی را برای فروش هایی که انجام نشده یا برگشت داده شده اند، داشته باشید. در غیر اینصورت ممیز می تواند آن را کتمان درآمد تلقی کرده و از سوی دیگر، وکیل مالیاتی نمی تواند از آن دفاع کند.
ماده 192 قانون مالیات مستقیم
همانطور که در طول متن نیز اشاره کردیم، یکی از مهم ترین قوانین مالیاتی کتمان درآمد همان ماده 192 ق.م.م می باشد. متن کامل این قانون در تصویر زیر آورده شده است. این ماده در سال 1394 اصلاح شده و همچنین دارای یک تبصره می باشد. تاریخ تصویب این ماده برای اولین بار در سال 1366 بوده و در سال های 1380 و 1394 مجددا اصلاح شد.
جمع بندی
در این مقاله تلاش کردیم موضوع مهم کتمان درآمد را به همراه جرائم آن به شما توضیح دهیم. همچنین برخی قوانین و بخشنامه های مهم آن را نیز معرفی نمودیم. مهم است که مودیان نیم نگاهی به جرایم مالیاتی و تخلفاتی که ممکن است پیش آیند داشته و از آنها مطلع باشند. شما کاربران می توانید برای دریافت خدمات مالی و مالیاتی خود و جلوگیری از جرائم این چنینی، از خدمات مجموعه الوند حسابان استفاده کنید.
جهت کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شماره های : 9909087-0992 یا 77653794-021 ارتباط برقرار نمایید و از مشاوره کارشناسان حرفه‌ای و با تجربه ما بهرهمند شوید.
بدون دیدگاه